Ekoloji
- Organizmaların birbirleri ile ve yaşadıkları çevre ile ilişkilerini inceleyen bilim dalına ekoloji denir.
- Canlı ile yaşadığı ortam arasında madde ve enerji alışverişi vardır.
- Bitkilerin su ve CO2 kullanarak ürettiği besin ve O2 yi hayvanlar solunumda kullanarak CO2 ve su oluşturur. Bu şekilde gerçekleşen alışveriş doğada madde dörgüsünde rol oynar.
Ekoloji İle İlgili Terimler
Tür
- Ortak bir atadan gelen çiftleştiklerinde verimli döller verebilen, benzer özellikleri olan canlılara tür denir.
Populasyon
- Belli bir alanda yaşayan ve aynı türden bireylerden oluşan topluluğa denir.
- Bir populasyon kendi kendine yeterli değildir.
- Bir populasyonu oluşturan bireylerin türü aynı olduğu için beslenme şekilleri de aynıdır.
- Aynı türden bireylerin protein, enzim ve gen yapıları farklılık gösterir.
Örneğin
Ankara’nın tiftik keçisi.
Komünite
- Bir bölgede yaşayan ve farklı populasyonladan oluşan topluluktur.
- Komüniteler kendi kendine yeten birlikteliklerdir.
- Komüniteyi oluşturan canlılar farklı tür oldukları için farklı beslenme şekilleri görülür
Habitat
Bir canlının kalıtsal yapısına uygun olarak yaşadığı yerdir.
Bir habitatta birden fazla canlı türü yaşayabilir. Habitat bir orman, çürümüş bir odun kütüğü ya da bağırsak olabilir.
Baskın Tür
Bir komünitede sayı ve faaliyet bakımından göze çarpan en belirgin organizmadır.
Ekolojik Niş
Bir organizmanın ekosistemdeki işlevi yani statüsüdür.
Biyolojik olarak ne yaptığı, görevinin ne olduğudur.
Örneğin
Toprakta farklı türden bakteriler yaşar. Bunların hepsi aynı habitata sahip olmasına karşın, bir kısmı, topraktaki azotun atmosfere dönmesini sağlar. Bir kısmı ise ölmüş ve çürümekte olan organizmalar üzerinde beslenerek tamamen farklı bir ekolojik nişe sahip olur.
Biyosfer
Yeryüzünde canlıların yaşadığı yerdir.
Okyanus derinliklerinden yeryüzünün 10.000 m yüksekliğine kadar olan atmosfer tabakasında canlılara rastlanır.
Ekosistem
Komünite ve cansız ortam birlikte ekosistemi oluşturur.
Ekoton
Birbirine zıt iki komünite arasındaki geçiş bölgesidir. Tür çeşitliliği bakımından zengindir.
Süksesyon
Baskın türün yerini zamanla başka bir baskın türün almasıdır.
Flora
Belirli bir bölgede yaşayan bitki topluluğudur.
Fauna
Belirli bir bölgede yaşayan hayvan topluluğudur.
Ekolojik Faktörler
Canlının yaşadığı ortamda canlıyı etkileyen öğelere ekolojik faktör denir.
[biyoloji_1_ygs_lys]