Elektrostatik Çözümlü Örnek Sorular 5

İkisi de elektrik yüklü olan bir elektroskop ile bir çubuğun yüklerinin işareti bilinmiyor.

Çubuk, elektroskoba dokundurulduğunda, elektroskobun yapraklarında aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

A) Önce daha çok açılma sonra biraz kapanma
B) Önce tümüyle kapanma sonra açılma
C) Tümüyle kapanma
D) Daha çok açılma
E) Biraz kapanma

Çözüm:

Elektroskop ile cisim aynı cins elektrikle yüklü ise üç durum söz konusudur.
1. Elektroskop cisme yük verirse yapraklar biraz kapanı r.
2. Cisminden elektroskoba yük geçiyorsa yaprakların yük miktarı artacağından biraz açılır.
3. Elektroskop ile cisim arasında yük geçişi olmuyorsa, yapraklarda herhangi bir değişim olmaz.

Elektroskop ile cisim zıt cins elektrikle yüklü ise üç durum söz konusudur.

1. Elektroskoptan cisme yük geçiyorsa elektroskop cismi önce nötür hale getirir ve kalan yükü cisimle paylaşacağından yaprakları biraz kapanır.

2. Cismden elektroskoba yük geçiyorsa elektroskop önce nötür olacağından yaprakları kapanır. Daha sonra cisim kalan yükünü elektroskop ile yaplaşacağından yaprakları zıt yükle yüklenerek açılır.

3. Elektroskop ve cismin yük miktarları eşit ise elektroskop nötürleşerek yapraklarını tamamen kapatabilir.

Buna göre, yapraklar önce açılma, sonra ise kapanma hareketi yapmaz.

Yanıt A

Örnek:

İletken M çubuğuna, elektrik yüklü, özdeş K ve L elektroskopları şekildeki gibi değmeden yaklaştırıldığında, K elektroskobunun yapraklarının biraz daha açıldığı, L elektroskobunun yapraklarının biraz daha kapandığı gözleniyor.

Bu gözleme göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) M nin yükü, K nin yükü ile aynı L ninkiyle zıt işaretlidir.
B) M nin yükü, K ve L nin yükleriyle aynı işaretlidir.
C) M nin yükü, L nin yüküyle aynı K nınkiyle zıt işaretlidir.
D) M yüksüzdür, K ve L nin yükleri zıt işaretlidir.
E) M yüksüzdür, K ve L nin yükleri aynı işaretlidir.

Çözüm:
Yüklü bir elektroskoba yüklü bir cisim yaklaştırıldığında yaprakları açılıyorsa elektroskop ve cisim aynı cins elektrikle yüklüdür. Yani K ve M aynı cins yüklüdür.

Yüklü bir elektroskoba yüklü bir cisim yaklaştırdığımızda yaprakları biraz kapanıyorsa cisim ve elektroskop ya zıt cins yüklüdür ya da nörtdür.

Yanıt A

Örnek:

İpek iplikle asılmış (+) yüklü metal küreye, (+) yüklü P levhası, d uzaklığına kadar yaklaştırıldığında, kürenin şekildeki gibi itildiği görülüyor.

Bu deneyde küre yüksüz olsaydı, aşağıdakilerden hangisi gözlenir?

A) Küre, levha tarafından çekilir, ona dokunduktan sonra itilirdi.
B) Küre, levhadan etkilenmez, ilk konumunu korurdu.
C) Küre, levha tarafından çekilir, ona yapışıp kalırdı.
D) Küre yine itilir, a açısı daha küçük olurdu.
E) Küre yine itilir, a açısı daha büyük olurdu.

Çözüm:

Küre yüksüz olsaydı. öncelikle etki ile elektriklenme soncu (+) yüklü cisim küreyi kutuplayarak kendine doğru çeker ve küre fiekil I deki gibi p yüklü cisme yanaşır. Cisim (+) yüklü cisme değdiği anda dokunma ile elektriklenme sonucu (+) yüklenir.

Aynı cins yükler birbirini iteceğinden küre (+) yükle yüklenir yüklenmez (+) yüklü cisim tarafından itilerek fiekil II deki gibi dengeye gelir.
Yanıt A

Örnek:

Yüksüz metal iki küre birbirine değecek biçimde durmaktadır. (–) yüklü metal çubuk birinci küreye Şekil I deki gibi değdirilip çekiliyor. Bu iki küre birbirinden ayrılarak birincisi yüksüz K elektroskobunun topuzuna değdiriliyor. İkincisi de, yüksüz L elektroskobunun topuzuna değmeden yaklaştırılıyor.

Çözüm:

(–) yüklü metal çubuk I küresine dokundurulduğunda dokunma ile elektriklenme sonucunda kürenin her ikisi de (–) yüklenir.

(–) yüklü I küresi nötr K elektroskobuna dokundurulduğunda dokunma ile elektriklenme sonucu, K elektroskobu (–) yükle yüklenir.

(–) yüklü II küresi nötr L elektroskobuna yaklaştırıldığında etki ile elektriklenme sonucunda zıt yükler birbirini çekeceğinden elektroskobun topuzu (+) yaprakları (–) yüklenir.
Yanıt D