Emme Kuvveti
Hücre içine su girişini sağlayan ve hücrenin osmotik değerinin oluşturduğu çekim kuvvetine emme kuvveti denir.
Bitkilerin topraktan su almasında kök hücrelerindeki osmotik basınç rol oynar. Örneğin fasulye bitkisinin kök hücresindeki osmotik basınç 2 – 5 bar iken, çöl bitkisinin
kök hücresindeki osmotik basınç 100 bar dan fazladır. Bu durum çöl bitkisinin toprakta en az miktarda bulunan suyu kolaylıkla artmasını sağlar.
ÇÖZÜM: Patates parçası hipertonik ortama konulursa dış ortama su verir ve ağırlığı azalır, hipotonik ortama konulursa su alarak şişer ve ağırlığı artar. Eğer izotonik bir ortama konulursa ağırlığı sabit kalır. Buna göre ortamların en az yoğundan, çok yoğuna doğru sıralanışı III, I, IV, II şeklinde olur.
Yanıt C
ÖRNEK: Aşağıdakilerden hangisi turgor basıncı yüksek olan bir bitki hücresinin turgor basıncının azalmasını sağlar?
A) Hücrenin izotonik bir ortama konması
B) Hücrenin, sitoplazmasındaki çözünmüş maddeleri dış ortama atması
C) Hücrenin hipotonik bir ortama konması
D) Hücrenin, ozmotik basıncı yüksek bir ortama konması
E) Hücrenin ATP kullanarak suyu içine alması
2006 ÖSS
ÇÖZÜM: Hücredeki suyun hücre zarına yaptığı basınca turgor basıncı denir. Hücre hipertonik ortama konulduğunda su kaybeder, turgor basıncı azalır. Hipertonik ortam, çözünmüş
madde miktarı fazla, dolayısıyla osmotik basıncı fazla olan ortamdır.
Yanıt D
