Eylem

Kelimelerin türü (çeşidi, görevi) sık sorulan sorulardandır. Bu tip soruları çözmek için sözcük türlerinin genel özelliklerini bilmek gereklidir.
Dilimizde sekiz tür sözcük vardır. Bu sekiz türden yedisi (Fiil dışında kalanlar) isim grubundadır.
İsimler ve fiiller temel sözcük türleridir. İsimleri aldıkları iyelik, hal, tamlayan eklerinden; Fiilleri de aldıkları kip ve şahıs eklerinden tanıyabiliriz. Ayrıca eylemler cümlede birkaç istisna
dışında daima yüklem görevinde olurlar.
Sıfatlar adlardan önce gelip ismin özelliklerini belirten sözcüklerdir.
Zarflar ise fiillerin yapılış özelliklerini belirtirler. Bazen zarfları ve sıfatları da derecelendirirler.
Zamirler adın yerini tuttukları için onun tüm özelliklerini gösterirler.

Bağlaç ve edatlar cümlelerde anlama katkı sağlayan sözcüklerdir. Ünlemler ise çeşitli duygu ve seslenmeleri ifade ederler.
Eylemsiler ayrı bir tür değildir. Bu sözcükler eylem özelliklerini korumakla birlikte aldıkları eklere göre isim, sıfat ya da zarf olurlar.
İsimleşmiş sıfatlar da tür olarak isme dahildir.

1. Fiil (Eylem)

İş, oluş ve hareket bildiren sözcüklere eylem denir. Fakat bu sözcüklerin kip ve zaman eklerini de alması gerekir. Yani çekimli olmalıdır. Kökü fiil olup da isim yapım eki alan sözcüklere eylemsi (fiilimsi) adı verilir.

NOT: Eylemler basit yapılı cümlelerde her zaman yüklem olur. Birleşik cümlelerde ise iç içe geçmiş birleşik cümle ve şartlı birleşik cümle dışında yine daima yüklem olur.
Sabahtan beri ders çalışıyorum. (basit cümle)
( fiil-yüklem)
Markete gidersen bana ayran getir. (birleşik cümle)
(Fiil-yüklem değil)                  (fiil-yüklem)

NOT: “Mak-mek” ekini bir sözcüğün fiil olup olmadığını anlamak için kullanırız.
Anladım : fiil (Çekimli fiil)
Anlamak : isim (Eylemin adı olmuştur)
Fiillerin Mastar fiekli
Eylemlerin kip ve kişi ekleri çıkarıldığında geri kalan kısmına mastar şekli denir. Mastar şekli ‘mak-mek' mastar eklerini alabilir.