Gaz Basıncı
- Atmosfer içinde bulunan hava ağırlığından ve hareket halinde olmasından dolayı basınç uygular.
- Bu basınca açık hava basıncı denir. Açık hava basıncı sıcaklık, gaz yoğunluğu, rüzgar gibi nedenlerden dolayı değişir.
- Deniz seviyesinden yukarılara doğru çıkıldıkça açık hava basıncı düşer.
- Açık hava basıncı Toriçelli isimli bilim adamının yaptığı deneyle ölçülebilir hale getirilmiştir.
- Toriçelli deniz seviyesinde ve 0°C sıcaklıkta yaptığı deneyde civa kullanmıştır.
- Yaklaşık 1 m uzunluğundaki ince bir cam borunun içine civayı doldurmuş borunun ağzını kapatıp boruyu ters çevirerek boruyu civa haznesinin içine batırmıştır.
- Civayı gözlemlediğinde civanın belli bir yüksekliğe kadar indiğini ve bu yükseklikte sabit kaldığını görmüştür.
- Bu deneyi değişik boyutlarda borularla tekrarladığında bütün durumlarda bu sabit yüksekliği gözlemlemiştir.
- Bu değer 76 cm dir. Civanın neden bu seviyede kaldığını toricelli açık havanın basıncı ile izah etmiştir.
Bu değer cm – Hg birimi cinsinden P0 = 76 cm – Hg ile ifade edilir.
P = P0 = 76 cm – Hg = 1 atm (atmosfer) Civa yerine bu deneyde su kullanılsaydı boru içinde su 10,336 m yükselirdi. Civanın öz ağırlığı büyük olduğu için
bu deneyde civa tercih edilmiştir.
[fizik_1_ygs_lys]