Hayvanlarda Sindirim
Omurgasızlarda Sindirim
Süngerler:
- Vücudun dış kısmına açılan küçük delikler (porlar) bulunur.
- Porlardan giren su gastral boşluktan geçerek tepedeki pordan dışarıya atılır.
- Su ile birlikte gastral boşluğa geçen besin maddeleri gastral boşluk kenarında bulunan kamçılı hücreler tarafından hücre içine alınır.
- Sindirim hücre içinde gerçekleşir.
Sölentereler:
- İlk kez sindirim kanalının oluştuğu canlılardır.
- Embriyonik gelişim sırasında gastrula evresinde kalmışlardır.
- İçte bulunan vücut örtüsü endoderm tabakası farklılaşarak hem ağız, hem de anüs görevi gören sindirim açıklığını meydana getirir.
- Besinler bu açıklıktan sindirim kanalına alınır.
- Sindirim kanalına enzim salgılanarak burada hücre dışı sindirim gerçekleşir.
- Besinlerin bir kısmı ise sindirim kanalından endositoz ile hücre içine alınıp sindirim kofullarında sindirilir.
- Sindirilmeyen artıklar ise ağız ve anüs görevi yapan açıklıktan dışarıya atılır.
- Sölenterelerde hem içi hem de hücre dışı sindirim görülür.
Solucanlar:
Yassı Solucanlar
- Tenyalar parazit olduklarından sindirim sistemleri gelişmemiştir.
- Bu canlılar sindirilmiş besinleri bulundukları canlı üzerinden difüzyonla alırlar.
- Planaryada ise sölenterlere benzeyen tek açıklık bulunan bir sindirim sistemi vardır.
- Sindirim sistemi vücut boyunca dallanmalar oluşturur.
- Besinler hem hücre içi hem de hücre dışı sindirimle parçalanır.
- Sindirilmeyen artıklar ağız ve anüs görevi yapan açıklıktan dışarıya atılır.
- Sölenterler (hidra ve deniz anası) ve yassı solucanlarda, tek sindirim açıklığı bulunur.
- Besinlerin vücuda alındığı açıklık ile artıkların dışarı atıldığı açıklık aynıdır.
- Yassı solucanlardan sonra tüm canlılarda ağız ve anüs farklılaşmıştır.
Yuvarlak Solucanlar
- Sindirim sisteminde iki açıklık bulunur. Ağız ve anüs ayrı açıklıklardır.
- Bağırsak solucanları parazit beslediklerinden sindirim sistemi körelmiştir.
Halkalı Solucanlar (Toprak Solucanı)
- Ağız ve anüs olmak üzere iki açıklık bulunur.
- Sindirim sistemi ağız, yutak, yemek borusu, kursak, taşlık, düz bir bağırsaktan oluşur.
- Yutak salgısıyla besinleri ıslatır ve kasılarak besinleri yemek borusuna iletir.
- Kursak ise toprakla birlikte alınan besinlerin geçici olarak depolandığı yerdir.
- Taşlık ya da kaslı mide besinlerin öğütüldüğü bölümdür.
- Bağırsakta ise besinlerin kimyasal sindirimi gerçekleşir.
- Sindirilen besinler burada emilir. Sindirilmeyen artık maddeler ise anüs ile dışarıya atılır.
- Taşlıkta mekanik, bağırsakta ise kimyasal sindirim gerçekleşir.
- Sülüklerde sindirim organları ve dişler bulunmaktadır.
Yumuşakçalar:
- Yumuşakçalarda sindirim solucanlara göre biraz daha gelişmiştir.
- Ağızlarında dişli bir dil (radula) bulunur. Radula mekanik sindirim sağlar.
- Mide sindirim bezi gibi görev yapar. Burada öğütülen besinlerin kimyasal sindirimi başlar.
- İnce bağırsak ise kimyasal sindirimin devam ettiği ve besinlerin emiliminin gerçekleştiği yerdir. Artıklar anüs ile dış ortama atılır.
Eklembacaklılar:
- Gelişmiş bir sindirim sistemi görülmektedir. Ağız yapıları beslenme durumuna göre farklılık göstermektedir.
- Yalayıcı, delici, emici, çiğneyici gibi…
- Ağızda mekanik sindirim gerçekleşir.
- Mide otçul olanlarda iki, etçil olanlarda üç bölümden oluşur.
- Burada kimyasal sindirim gerçekleşir. ;
- Sindirilmeyen artıklar anüsten dışarı atılır.
- Böceklerde sindirim sistemi üç bölümden oluşur.
- Ön, orta ve arka bağırsak şeklinde gruplandırılır.
- Ön bağırsakta; ağız, yutak, yemek borusu, kursak ve ön mide yer alır. Orta bağırsakta; mide bulunur.
- Sindirim burada tamamlanır ve sindirilmiş besinlerin emilimi gerçekleşir. Arka bağırsakta anüs yer alır.
[biyoloji_2_ygs_lys]