Hidrokarbonlar – Alkanlarda adlandırma

Hidrokarbonlar

Yalnız C ve H içeren bileşiklere hidrokarbon denir. Hidrokarbonların sınıflandırılması aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Alkanlar (Parafinler)

• Alkanlar doymuş hidrokarbonlardır.
•  CnH2n + 2 formülüne uyarlar.
• Karbon atomları sp3 hibritleşmesi yapmıştır ve tekli bağlarla bağlanmıştır.
•  Homolog sıra oluştururlar.
•  Apolar moleküllerdir ve suda çözünmezler.
• Karbon sayısı arttıkça erime ve kaynama noktaları artar.
• Aynı karbon sayılı alkanlarda dallanma arttıkça kaynama noktası düşer.

Bazı alkanların adları aşağıda verilmiştir.

Alkanlardan bir H çıkarılmasıyla geriye kalan kısma alkil kökü denir. Alkil gruplarının genel formülü CnH2n + 1 dir ve R şeklinde gösterilir.

Alkanlarda adlandırma

IUPAC (Uluslararası Uygulamalı ve Kuramsal Kimyacılar
Birliği) adlandırma sisteminin kuralları şunlardır:

• Önce en uzun karbon zinciri seçilir.
• Ana zincirdeki dallanmanın en yakın olduğu uçtan numaralandırma yapılır.
• Dallanmış grupların yeri ve adı söylendikten sonra en uzun zincirli karbonun alkan adı söylenir.
• Birden fazla aynı grup dallanması varsa dallanma- nın olduğu karbon atomu numaraları belirtildikten sonra grupların sayısı di, tri, tetra …. gibi latince ola- rak söylenir.

[ad1]

Özel Adlandırma

Özel adlandırmada belirli bir kural yoktur. Sadee izo ve neo yapılarının bilinmesi gereklidir.
!i Düz zincirin 2. karbonuna bir tane – CH3 grubu bağ- lı ise izo 2 tane – CH3 grubu bağlı ise neo ön eki alır.

[m2]

Siklo Alkanlar ve Adlandırılmaları

Karbon atomlarının bir halka şeklinde birbirine bağlanması sonucu oluşan alkanlara denir. Genel formülleri CnH2n dir.

[kimya_ygs_lys]