İnsanda Boşaltım Sistemi
İnsanda boşaltım sistemi; böbrekler, üreter, mesane ve üretradan oluşur.
Böbrek Zarı
Böbreği dıştan sarar ve onu dış etkilere karşı korur.
Kabuk (korteks)
Kandaki artık maddelerin süzüldüğü kısımdır.
Öz Bölgesi (medulla)
Yararlı maddelerin geri emildiği böbrek kısmıdır.
Havuzcuk (pelvis)
İdrarın toplandığı yerdir.
Nefron
- Böbreklerin süzme birimleridir. Her böbrekte bir milyondan fazla nefron bulunur.
- Bir nefronun yapısında; glomerulus, bowman kapsülü,nefron kanalları ve böbrek damarları bulunur.
- Bowman kapsülü içi boş, yarı küre şeklindedir. İçini, glomerulus doldurur.
- Glomerulus kılcal kan damarları yumağıdır.
- iki atar damar arasında yer alır.
- Kan basıncı bütün kılcal damar boyunca değişmez.
- Kan basıncı diğer kılcaların iki katı kadardır (yaklaşık 70 mmHg).
- İki katlı epitel doku ile örtüdür (yassı epitel). Böylece yüksek kan basıncına dayanıklılık kazanmıştır.
- Glomerulusta sadece süzülme olur.
- Bowman kapsülü ile glomerulusun oluşturduğu yapıya malpighi cisimciği denir
- Nefronda, bowman kapsülünden sonra borular bulunur.
- Bunlar sırasıyla proksimal tüp, henle kulbu, distal tüptür.
- Böbreğe giren böbrek atardamarı, kollara ayrılır.
- Bu kollar,piramitlerin arasından geçerek kabukla öz arasında birleşir ve bir atar damar kemeri oluşturur.
- Kemerden kabuk bölgesine doğru ışınsal kollara ayrılır.
- Bunlar daha küçük kollara ayrılarak bowman kapsülüne girer ve birincil kılcal damar sistemi yani glomerulusu oluşturur.
- Glomerulustan tekrar küçük bir atar damar çıkar, bütün idrar borucuklarını kapsayan ikincil kılcal damar sistemini oluşturur.
- Bu sistemden öz bölgesine doğru ışınsal toplardamarlar çıkar.
- Bunlar da toplardamar kemerini meydana getirir.
- Bu kemerden ayrılan kollar, piramitlerin arasından geçerek pelviste birleşir ve böbrek toplardamarı olarak böbrekten çıkar.
- Böbrek atardamarında O2 ve metabolik artık olan üre fazladır. Böbrek toplardamarında ise O2 ve metebolik artık üre azdır.
