İnsanda Dolaşım Sistemi

İnsanda dolaşım sistemi üç bölümde incelenir.
1. Kalp
2. Damarlar
3. Kan
1. Kalp
Kalp insanın göğüs boşluğunda, sağ ve sol akciğerin arasında ve göğüs kemiğinin hemen arkasında yer almaktadır. Tabanı üstte, tepe kısmı altta ve ucu sol akciğere doğru yerleşmiş bir koniyi andırmaktadır.

• İnsanda kalp 4 bölmelidir. Üstte 2 kulakçık altta 2 karıncık bulunur. Kulakçıklar atrium, karıncıklar ventrikül olarak adlandırılır.
• Kulakçıklar ve karıncıklar arasında kanın geri dönmesini engelleyen kapakçıklar bulunur.
• Sol kulakçık ve sol karıncık arasında ikili kapakçıklar (mitral biküspit), sağ kulakçık ve sağ karıncık arasında ise üçlü kapakçıklar (triküspit) bulunur.
• Bu kapakçıklar karıncıklara doğru tek yönde açılır. Özel kaslarla karıncık duvarına bağlıdır.
• Kalbin sağ bölümünde kirli, sol bölümünde temiz kan bulunur.
• Sağ kulakçığa üst ana toplardamar ile alt ana toplardamar bağlanır. Bu damarlar kirli kan taşır.
• Sol kulakçığa ise akciğer toplardamarı bağlanır. Bu damar ise temizlenmiş kanı taşır.
• Kulakçıklar, toplardamarın kanı getirdiği bölümlerdir. Karıncıklar ise kanın kalpten pompalandığı bölümlerdir.
• Sağ karıncıktan kirli kan akciğer atardamarına, sol karıncıktan temiz kan aort atardamarına geçerek kalpten uzaklaşır.
• Karıncıklardan kanın atardamarlara pompalandığı yerlerde yarım ay kapakçıkları bulunur.
• Yarım ay kapakçıkları atardamar yönünde açılarak kanın kalbe dönmesini engeller. Kanın tek yönde ilerlemesini sağlar.

Kalbin yapısında içten dışa doğru endokard, miyokard ve perikard olmak üzere üç tabaka bulunur.

Endokard:

• Kalbin iç yüzeyini örten tabakadır. Tek katlı örtü epitelden oluşur.
• Bu tek sıralı yassı epitele endotel adı verilir. Endotel tabakası bağ dokuyla miyokarda bağlanır.
• Burada kan damarları bulunmaz. Endokard kanın kolayca akmasını sağlar.

Miyokard:

• Endokard ve perikard arasında bulunur. Kalbin çalışmasını sağlayan kalp kasından oluşmuştur.
• Kas tabakası kulakçıklarda ince, karıncıklarda kalındır.
• Sol karıncıkta ise daha da kalındır. Sol karıncıktan pompalanan kan aort atardamarına geçer.
• Aort en kalın atardamardır. Bütün vücuda temiz kanın iletimini sağlar.
• Aorta kan pompalanırken yüksek bir basınç oluşur. Bu nedenle miyokard bu bölümde daha kalındır.
• Miyokard tabakasında, aorttan ayrılan kılcalların oluşturduğu koroner damarlar bulunur.
• Koroner damarlar kalbin beslenmesini sağlayan damarlardır.

Perikard:

• Kalbin en dışında yer alan tabakadır. Çift katlıdır.
• Bağ dokudan oluşmuştur. İki tabaka arasında perikard boşluğu bulunur.
• Bu boşlukta kalbi dış etkilerden koruyan,kalp atışlarını kolaylaştıran kaygan bir sıvı bulunur.
• Perikardın iç örtüsü miyokard tabakasına yapışıktır.