İnsanda Solunum Sistemi

Solunum sisteminin, oksijeni alıp karbondioksiti vücuttan uzaklaştırmasının yanında başka görevleri de vardır.
Konuşma seslerinin oluşması, mikroplara karşı vücudu koruma vb.
Solunum sistemi organları, işlevlerini yapmak üzere özelleşmiş yapılara sahiptir.
İnsanda solunum sistemi; burun, yutak, gırtlak, soluk borusu ve akciğerlerden oluşur.

Burun iç yüzeyinde mukus bezi, koku alma reseptörleri, siller bulunur.
Alınan hava mukus tarafından nemlendirilir.
Burnun iç yüzeyindeki kılcal damarlar havayı ısıtır. Kıllar,yabancı cisimlerin (toz vs.) tutulmasını sağlar.

burun

Ağız ve burun boşluğunun birleştiği yerdir. Yutak alınan havanın soluk borusuna geçmesini sağlar.

Soluk borusunun başlangıç kısmıdır.
Yutak ile soluk borusunu birbirine bağlar.
Gırtlağın üst açıklığına glottis denir ve yutma esnasında epiglottis (küçük dil) tarafından kapatılmasının dışında, sürekli açıktır.
Gırtlak kıkırdaktan yapılmıştır, içinde ses telleri bulunur.
Sakin durumda iken ses telleri birbirinden ayrı durur.
Ses meydana gelirken birbirine yaklaşır ve kısmen temas ederler.
Hava ses tellerini titreştirir, ses oluşur.
Ağız, dil, diş, dudaklar, farinks (yutak) sayesinde gırtlakta oluşan ses konuşma şekline döner.

gırtlak

Soluk borusu, gırtlağın devamı olup yemek borusunun ön tarafında yer alır ve bronşlara kadar uzanır.
Çapı 2 cm, uzunluğu 10 – 12 cm kadardır. Üst üste dizilmiş yarım ay şeklindeki kıkırdak halkalardan oluşur.
Epitel hücreleri silli (titrek tüylü) dir. Burada mukus salgılayan goblet hücreleri bulunur.
Mukus, soluk borusunun iç yüzeyinin nemli kalmasını sağlar ve havadaki küçük tozları tutar.
Bu tozlar, sillerin yutağa doğru hareketleri sayesinde mukusla birlikte ağızdan dışarı atılır.
Soluk borusunu astarlayan içteki dokudan sonra düz kas demetleri yer alır.
Soluk borusu akciğerlere yaklaştığında iki kola ayrılır. Bu kollardan her birine bronş denir.
Bronşlar, akciğer içinde bronşçuk denilen daha ince borucuklara ayrılır.
Bronşçuklar da alveollere açılır.

Akciğerler göğüs kafesindeki boşlukta bulunur.
Göğüs boşluğu ile karın boşluğu diyafram kası ile ayrılır.
Diyafram, akciğerleri alttan çevreler.
Akciğerler sağ ve sol akciğer olmak üzere iki tanedir.
Sağ akciğer üç bölmeli (loplu), sol akciğer iki bölmeli (loplu) dir.
Sol akciğerin sağ akciğerden daha küçük olmasının sebebi alt tarafında kalbin bulunmasıdır.

Akcigerler

Akciğerlerin üzeri pleura zarı ile örtülüdür. Bu zar iki katlı dır. Akciğerleri basınç ve darbeden korur.
Akciğerlerde gaz değişimini sağlayan çok sayıda hava keseleri yani alveol bulunur. Alveoller akciğer solunum yüzeyini arttırırlar.
Tek katlı epitel dokudan oluşan alveollerin etrafı çok sayıda kılcal kan damarları ile çevrilidir.
Alveollere giren havanın oksijeni difüzyonla kılcal damarlara geçer, alyuvarlardaki hemoglobin ile birleşir.
Karbondioksit ise kandan difüzyonla alveollere geçer, dışarı atılır.

akciger