İran Türkleri
(Turan İlleri)
Nüfus : 36 .000.000
Bulundukları başlıca şehirler : Tebriz, urmiye, Diazziye
Bölgedeki Türk toplulukları : Azeri Türkleri, Karapapaklar , Kaşkaylar , Türkmenler , Hamseler , Karapapalılar , Geymikler , Şahsevenler , Karadağlılar , Şatrunlular , Delikanlılar, Beybağlılar , Bocağcılatlar , Halaçlar , Karaylar , Timurtaşlar ve Avşarlar.
Siyasi ve idari konumlan : Bulundukları ülkenin idari yapısına uymaktadırlar .Farsça’nın etkin olduğu bölgelerdeki Türk kökenliler Şii-müslümandırlar . Buna rağmen özellikle Tebriz’de yaşayan
Azeriler milli benliklerini korumak için tarih boyunca mücadele etmişlerdir .Ancak acımasız asimilasyon hareketlerinden onlar da nasibini almıştır.
İran’ın bilinen en eski ataları Pers, Furus, Fars ve Parsovalılardır. Firdevsi ünlü destanı Şehnamesinde ve 10 yy’da İRAN- TURAN savaşlarını anlatırken bölgedeki Türk varlığına değinir.
11. yy’ın ilk yarısından itibaren ”Yıva” boyundan kalabalık bir Türkmen grubu İran’a yerleşmiş; 12. yy’da ise Solgurlarla birlikte Avşarlar, Huzistan’ı yurt edinmişlerdir. 10 yy’dan sonra ise yoğun biçimde Türk savaşçıları (Gazneliler, Selçuklular) ve sayısız Türk boyları Orta Asya’dan Ortadoğu’ya ve İran’a akın akın gelmişler ve Güney Azerbaycan’a yerleşmişlerdir. Dil olarak Batı Oğuz Türkçesi’ni kullanmışlar, Arap alfabesiyle yazmışlardır. Ancak 1925-1979 yılları arasında Pehleviler döneminde Türklere zorla Farsça öğretilmek istenmiş ve Azerbaycan Türkçesi yasaklanmıştır.
ÜlKEDEKİ TÜRK VARLIĞI
Türklerin yoğun olduğu Tebriz önemli. bir ticaret merkezi ve İran’ın dördüncü büyük kentidir. İran Türkleri şiidirler. Erkekler genellikle işçi ve memurdur. Türk kadınları ise ev işleriyle uğraşır.
İran, tarih boyunca Doğu Türklüğü ile Batı Türklüğü arasında bir duvar ve engel oluşturmuştur. Devam eden bu politikalar karşısında İran Türkleri’nin durumu, her dönemde sıkıntılı olmuştur.
|» “Turan İlleri” Sayfasına Dön! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
hurmatli yazici iranda turklerin 36000000nan artik nufusu var amma oz ana dilinde yazib okuya bilenmiler
yashasin turk millatimm
yashasin azarbaicanim 😛
Değerli İran Türk’ü adlı konuğum,
Öncelikle ilgin için çook teşekkür ederim. Bilginin ne kadar doğru olduğunu bilmiyorum; fakat 27 milyon’u 36 milyon olarak değiştirdim. İran’daki kandaşlarımızın öz dilinde konuşup yazamamaları gerçekten çok kötü bir şey. Umarım ki büyük Türk Eli’nde Türk’ün Türkçeden başka dili olmaz !
“Yashasin Türk Millatim” diye yazan ellerine kurban olurum soydaşım. Varlığım, TÜRK varlığına armağan olsun.
Esen kal…
Men Türkem özüm sözüm uludur.
Malesef aradığımı bulamadım ama yinede gerekli bir site yolu açık olsun…
Siteniz tek kelime ile süper. Bilgicik sizi seviyoruz. Size güveniyoruz.
Çok güzel yapmışsınız ama bunun üyeliği var mı?
Sayın Tanyeri site süper olmuş. Benim atalarımda irandaki AZERİ TÜRKlerinden ama 1517’de orda ayrılıp aksarayada yeşilova diye bir köy oluşturmuşlar. Ama ne yazıkki köyümün insanları kendilerine acemli diyorlar ve aksaray halkı yeşilovayı acemli olarak biliyor. Bilgi verdigin için teşekkürler. Ama köyün dili hala azeri lehçesine benziyor iyiki o bozulmamış…
Melumat verdiğiniz için teşekkürlür,amma bir kadar yalnışlık olmuş burada.Onu bir az aydınlatiim.
Bölgedeki Türk toplulukları : Azeri Türkleri, Geymikler , Şahsevenler , Karadağlılar , Şatrunlular , Delikanlılar, Beybağlılar , Bocağcılatlar , Halaçlar , Karaylar , Timurtaşlar ve Avşarlar ve.s –bu yazı yalnış. Yani adını çektiğimiz bu tayfalar Azeri Türklerine aitler ki, onların da nüfusu kardeşimin dediyi kimi 36 milyondan çok.Bu da nerdeyse iran adlanan yerin nüfusunun 1/3 i.
Amma ilgilendiğiniz için teşekkürler.Bu arada siteniz de muhteşem.Tebrikler
Son nefes Turan…
Ben irandan güney azerbaycanın hoy şehirinde yaşıyorum. Bunu demek istiyorum ki dünyanın hep Türkleri yaşasın. Tamam.
Belki Türkler iranda çok amaTürkiyede 35.000.000 civarı ve ülke 72.000.000 vede kürtler en az 5 en çok 16 çocuk yaparken Türkler 2 ya da 3 çocuk yapıyor. Bu ülke gitgide kürtleşiyor ben İRAN TÜRKLERİNE sesleniyorum. TÜRKİYE’YE göç edin yoksa ülke elden gidecek.
Salamlar.
İranda 35 miliyondan fazla Türk var azerbaycanlılar-qaşqaylar-horasan Türkleri-Türkmenler ve… Ama… Ama kəndi dilimizde yazıp okuma yok!
Yaşasın Türk dünyası! Bunu bilisin bütün dünya hiç Türk güney azerbaycan Türkü kimi kendine fahr etmir ve kendisini Türk bilir.
Yaşasın irandaki tüm Türk olan iyaletler – rayonlar-= batı azerbaycan – doğu azerbaycan – erdebil – tahran – zencan – kazvin – hamadam – fars ve…
Ya Gazneliler Devleti nin kaç yılında kurulduğunu yazsaydınız iyi olurdu. 🙂
Aradadığımı bulamadım malesef.
Allahın selamı üzerinize olsun qardaşlarım.
Öncelile sizin kimin Türk qardaşları gördüğüm zaman hep içim ferahlar ve gücümüze güc katar. Allahıma şükürler olsunki günden güne Türklüğümüzün farkına varmaktayız. Alemdeki bütün Türkler bizim öz kardeşimizdir.
İrandaki kardeşlerimizin çok zulüm gördüklerinin ve hala gördüklerinin az çok farkındayız.
Bu gün müdahale edemememizin nedeni yurdumuzun başında olup Türkleri temsil etmemelerindendir ya da en azından çok zeyıf bir biçimdedir. Fakat bizim milletimize olan aşkı ve allah aşkını kımse / heç kim bozamaz evel allah.
Biz üzerimize düşen görevi yapalım.Kimliğimize lazık olalım.Bu yol haktır. Birlık olalım ve birligiz.Birlikten güc dogar.
Türk Türk’ü yaşatır ve onun varlıgnı kültür ve dili ve dığer elemenleri ile teşvik eder / sağlar.
”Türkü yaşat ki Türk ve Türklük yaşasın.” değerli kardeşlerim.
”Türk kocar kılıcı kocamaz.”
yani Türk ınsanı yaşlanır faqat gücünde direnisinde mücadelesinde Türklügünde allah aşkında…asla yılgınlık göstermez.
Gerçcekten anlatılacak çok şey var.
Sadece iran değil Türkün zulüm edip kendisini müdefiye edemediği yer>>> ırak,karabağ,doğu Türkistan,kırgızıstan…
Tüm Türkler birlik ve azad bolsyn böylece tarihte bir defa olduğu kimin bir olacağız ve adalet ile hakka tapan millet olarak sulh getireceğiz ve Türkümğz ve Türklüğümüz yaşayacak islam dünyasınında dertleri hal olacak evel allah!
Değerli qardaşlarım Allahın selamı üzerinize olsun
esen kalın
Önemli bir konu, güzel bir çalışma.
Elinize sağlık.
Hello,
I am from iran turks in Iran persian racists are in power and I don’t know why in this situation that persian racists are in bad condition,Turkey come in and support persian racist government?
really why?
Ne mutlu ben bir Turkum deyani.
But iran you cant say you are turk because of persian racists! We have no educational or cultural rights in iran and for these reasons i cant right my mother tongue correctly!! so i decide to put my comment in english.
Thank you for reading.
selamlar .guzel qardasim dizayie diye bir sehir yoq iranda lutfen duzeltin ben bir tebrizli olarak cocukluktan beri kendimi turk bilmisem ne bir azeri biz iran turkleri azeri laqabindan hic hoslanmayir azerbaycan cakma bir sozdur en iyisi dogu anadoludur ben iran turki olarak bunu oneri verirem yasa buyuk turkiye ki tebriz ve iranin diyer turk seherleri icinde olacak isallah
selamlar ve sayqılar
sayın bilgicik sitesinin çalışanları siteniz çok deyerli ve bilimsel olduğu anda güney azerbaycan türkleri (iran türkleri)hakkinda yazdığınız eyerli ve yetersiz yazi hiç yakişmıyor. rica edirik allah aşkinamı türklük ve kardeşlik aşkınamı bizleri yad bilerek böyle yapmayın. 35 milyondan fazla etbir-qanbir soydaşlarınızdan bir güçlü özgur devlet olarak bildiyiniz bumu?
bir daha rica edirik bize yad gözle bakmayin. bilgileri düzeldin yoksa gerekli bilgiler deseniz biz gönderek.
sayqılarla