Isı Etkisi
- Bir cisme ısı verildiğinde ya da alındığında
1. Sıcaklık değişimi
2. Hal değişimi
3. Boyut değişimi görülebilir.
- Maddede aynı anda biri görülebilirken ikiside görülebilir.
- Örneğin hal değiştiren maddenin sıcaklığı değişmezken, boyut değiştiren bir maddenin sıcaklığı değişir.
1.Sıcaklık Değişimi
- Maddede sıcaklık değişimi varsa mutlaka ısı değişimi vardır
- S ıcaklığı artan maddenin molekullerinin kinetik enerjisi artar
- Maddedeki sıcaklık değiştiği sure icinde hal değişimi gozlenmez
- Maddeye verilen ya da alınan ısı maddenin miktarıyla, sıcaklık değişimiyle ve oz ısı ile doğru orantılıdır
Q = m .c . Dt
Q: ısı (cal)
c : oz ısı ( ısınma ısısı) (cal/gİC)
DT: Sıcaklık değişimi (İC)
C = m .c: ısı Sığası (cal/İC)
Öz Isı
- Maddenin 1 gramının sıcaklığın 1 C değiştirmek icin maddeye verilen ya da maddeden alınan ısı miktarı C ile gosterilir ı Birimi cal/g C dir
- Maddeler icin ayırt edici bir ozelliktir
Isı Sığası (Isı Kapasitesi)
- Maddenin oz ıs ıs ı ile kutlesinin carpımına denir. C ile gosterilir .
- Birimi Cal/İC dir .
2. Hal Değişimi
- Hal değişimi maddelerin katı sıvı ve gaz durumlarının değiştiği olaydır.
- Hal değiştirme sıcaklığındaki bir maddeye ısı verildiğinde maddenin potansiyel enerjisi artarken kinetik enerjisi değişmez. Dolayısı ile maddenin sıcaklığı değişmezken ısı potansiyel enerji olarak depolanır.
- Katı madde ısı aldığında molekülleri arasındaki bağlar gevşeyerek moleküller birbirinden uzaklaşır. Madde böylece sıvı hale geçer. Isı vermeye devam edilirse bu bağlar tamamen koparak maddenin gaz haline geçmesi sağlanır.
- Maddeden ısı alınırsa bu süreç tersine işler. Gaz sıvıya sıvıda katıya dönüşür.
- Hal değiştiren bir maddenin sıcaklığının maddeden alınan veya verilen ısıya bağlı grafiğine hal değişim grafiği denir.
[fizik_1_ygs_lys]