Kentsel yerleşme
- Nüfusu 10.000’den fazla olan yerleşmelerdir.
- En fazla kentleşme oranı Marmara Bölgesi’ndedir.
- (Çatalca – Kocaeli Bölümü) sırayla Ege, İç Anadolu, Akdeniz, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgeleri izler.
- Kentleşme oranının en az olduğu bölge Karadeniz’dir.
Fonksiyonlarına göre şehirler
1. Sanayi şehirleri
- Sanayinin gelişmesi sonucu hızlı bir gelişme sürecine giren şehirlerdir. Fabrika ve atölye sayısı fazladır. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana.
2. Ticaret şehirleri
- Ticaret şehirlerinin gelişmesinde ulaşım etkili olmuştur.
- İç ve dış ticaret canlıdır. Manisa, Aydın, Denizli, Kayseri,İzmir, Mersin.
- Serbest ticaret bölgesi
- Yurt dışından gelen ürünlerin ticaret antlaşması gereği gümrüksüz satılan bölgelerdir. (İstanbul, Mersin, Antalya, İskenderun, İzmir, Trabzon)
3. Tarım şehirleri
- Tarım faaliyetlerinin yaygın olarak yapıldığı alanlardır.
- Manisa, Söke, Tire, Adapazarı, Ceyhan, Tarsus, Akhisar,Karaman, Aksaray, Niğde önemli tarım şehirleridir.
ÖRNEK: Kentlerde tarım, sanayi, ticaret, ulaşım, kamu hizmetleri,kültür, turizm, madencilik gibi birçok etkinlik bir arada bulunur.
Bir kentte etkinliklerin biri ya da birkaçı ön plana çıkabilir. Kentlerin, etkinliklerine göre sınıflandırılmasında bu durum göz önüne alınır.
Buna göre, aşağıdaki kentlerden hangisi hem sanayi kenti hem de tarım kenti olarak nitelenebilir?
A) İstanbul B) Antalya C) Bursa D) Amasya E) Muğla
1995 ÖSS
ÇÖZÜM: Soruda özellikleri sorulan illerden Antalya ve Muğla: turizm, Amasya: tarım, İstanbul ise daha çok finans ve sanayi merkezidir. Hem sanayi hem de tarım yönünden gelişmiş
il Bursa’dır.
Yanıt C
4. Liman şehirleri
- İthalat ve ihracatın deniz yoluyla yapıldığı şehirlerdir.
- İstanbul en büyük ihracat ve ithalat limanıdır.
- Kapasitesi en büyük ikinci liman İzmir limanıdır.
- Trabzon, Mersin, Antalya, Samsun, Ereğli, İskenderun,
- Zonguldak diğer önemli limanlardır.
- Liman şehirlerinin gelişmesi hinterlandının geniş olmasına bağlıdır.
5. Maden şehirleri
- Linyit: Soma, Yatağan, Elbistan, Tavşanlı
- Petrol: Batman
- Taş kömürü: Zonguldak
- Bakır: Murgul
- Demir: Divriği
6. Kültürel, Askeri, İdari şehirler
- Askeri Şehirler: Konya, Erzurum, Erzincan, Sarıkamış,Malatya
- Kültürel Şehirler: İstanbul, İzmir, Ankara
- İdari Şehirler: Ankara
[cografya_lys_hazirlik]