Kibrit
(Keşifler ve Buluşlar)
Kibrit 1809’da icat edildi; bu küçücük âlet, sadece uçlarından biri, içinde potasyum klorat bulunan bir karışıma batırılmış küçük bir kükürtlü tahta parçasından ibaretti. Tutuşturmak için yoğun sülfürik aside daldırmak gerekiyordu: bu da tehlikeli ve oyalayıcı bir işti.
Kullanılışı basit ilk kibrit 1831 yılında, Dole’de, on dokuz yaşındaki genç bir Fransız öğrencisi olan Charles Sauria tarafından geliştirildi: Sauria bu karışıma, en basit sürtünmeyle alev alıveren beyaz fosfor katmayı akıl etti. Daha sonra, İsveç’te, çakma yerine sürülen bir başka karışıma kırmızı fosfor (beyaz fosforun tersine, zehirli değildir) katıldı ve kibritin ucunda sadece potasyum klorat kaldı, böylece «İsveç» kibriti veya «güvenlik» kibriti doğdu.
Türkiye 1929’a kadar kibriti Avrupa’dan ithal ederdi; ilk fabrika İstanbul’da Büyükdere’de kuruldu (1932). Yirmi yıl devlet tekelinde tutulan kibrit yapımı işi 1952’de serbest bırakıldı ve bu tarihten sonra özel fabrikalar da kuruldu.
Wikipedia Bilgisi: Kibrit, ağaç dallarından yontularak kürdana benzetilen ve başına sıvı yapışkan bir madde sürüldükten sonra, üzerine fosfor içeren bir başlık konularak oluşturulan yanıcı madde.
Genellikle bir kibrit kutusu 40 çöp ve bir kibritin tutuşturulması için gereken sağ ve sol yüzeylerinde tırtıklı bir bölge barındırır. Bir kibriti tutuşturmak için kibrit, kibrit kutusunda yer alan bu tırtıklı bölgeye sürtülür. Sürtünme yoluyla oluşan ısınma kibritin alev almasını sağlar.
İçeriği
Kibrit ucu , kükürt (S) ve Oksitleyici olarak Potasyum Klorattan(KClO3) oluşmaktadır.Potasyum klorat kükürtün yanmasını sağlayan oksijeni veren maddedir.Ayrıca sürtünmeyi arttırcı çok ince cam tozu ve bu karışımı birarada tutacak bağlayıcı olarak tutkal veya nişasta kullanılır.
Kibrit çöpü; ağacın kibrit çöpü boyutlarına getirilip yanmayı kolaylaştırmak için parafin emdirilmesi ile hazırlanır. Hazırlanan bu çöplere kükürt ve potasyum klorat karışımı tutkal yardımıyla tutturulur.
Kibrit ucunun sürtüldüğü kibrit kutusunun yan yüzeyleri kırmızı fosfor (P ) , cam tozu ve bağlayıcıdan oluşmaktadır.
Tarihçesi
Kibrit 1809’da icat edildi; bu küçücük âlet, sadece uçlarından biri, içinde potasyum klorat bulunan bir karışıma batırılmış küçük bir kükürtlü tahta parçasından ibaretti. Tutuşturmak için yoğun sülfürik aside daldırmak gerekiyordu: bu da tehlikeli ve oyalayıcı bir işti.
Kullanılışı basit ilk kibrit 1831 yılında, Dole’de, on dokuz yaşındaki genç bir Fransız öğrencisi olan Charles Sauria tarafından geliştirildi: Sauria bu karışıma, en basit sürtünmeyle alev alıveren beyaz fosfor katmayı akıl etti. Daha sonra, İsveç’te, çakma yerine sürülen bir başka karışıma kırmızı fosfor (beyaz fosforun tersine, zehirli değildir) katıldı ve kibritin ucunda sadece potasyum klorat kaldı, böylece «İsveç» kibriti veya «güvenlik» kibriti doğdu.
Türkiye 1929’a kadar kibriti Avrupa’dan ithal ederdi; ilk fabrika İstanbul’da Büyükdere’de kuruldu (1932). Yirmi yıl devlet tekelinde tutulan kibrit yapımı işi 1952’de serbest bırakıldı ve bu tarihten sonra özel fabrikalar da kuruldu.
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Mükkemmel ve ötesi site.