Kuraklık

• Kuraklık doğanın gizli bir tehlikesidir. Yağışların azalmasıyla ortaya çıkar ve etkisi uzun yıllar sürer. Kuraklığın yaşandığı dönemlerde ülke içinde ya da ülkeler arasında büyük karışıklıklar ve anlaşmazlıklar yaşanabilir. Tarihte kuraklık nedeniyle savaşların çıktığı, büyük uygarlıkların yok olduğu ve kitlesel büyük göçlerin yaşandığı bilinmektedir.

Kuraklık Sonucu

• Hidrolojik denge bozulur, su kaynaklarının çoğu kurur.
• Ekosistemlerin işleyişi bozulur ve doğal kaynaklar yok olur.
• Tarımsal faaliyetler yapılamaz, açlık ve kıtlık felaketleri ortaya çıkar.
• Kitlesel göçler yaşanır.

Erozyon

• Toprağın dış kuvvetler tarafından süpürülerek taşınması olayına erozyon denir. Toprağı taşıyan dış kuvvelter akarsular, sel suları ve rüzgarlardır.
• Erozyon akarsu ve rüzgar erozyonu olmak üzere ikiye ayrılır. Akarsu erozyonu daha çok eğimli yüzeylerde etkili olurken rüzgar erozyonu daha çok düz arazilerde etkili olur.
• Her iki erozyonda bitki örtüsünden yoksun yüzeylerde daha etkilidir. Doğu anadolu, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu en fazla görüldüğü yerlerdir.

Erozyonu;

• Bitki örtüsünün seyrek olması,
• Arazinin eğimli ve engebeli olması,
• Toprağın aşırı işlenmesi,
• Aşırı otlatma ve yangınlar
• Toprağın eğim yönünde sürülmesi
• gibi faktörler artırır.

Erozyonu Önleme ve Korunma Yolları

• Bitki örtüsünün tahrip edildiği yerlerde ağaçlandırma yapılmalı.
• Arazi eğim yönünde değil eğime dik olarak sürülmeli
• Eğimli yüzeylerde arazi basamak şeklinde taracalandırılmalı
• Nöbetleşe ekim yöntemi geliştirilmeli.
• Hasat sonrasında toprağın üstünde kalan anızlar yakılmamalı.
• Çayır ve meralarda aşırı otlatma yapılmamalı.
• Tarla açma, yerleşim yeri kurma gibi faktörlere bağlı olarak ormanlar tahrip edilmemeli.
• Halk eğitilmeli ve çevre bilinci geliştirilmeli

ÖRNEK: Aşağıdakilerden hangisi rüzgar erozyonundan korunma yollarından biri değildir?
A) Toprağa otsu bitkiler ekilmesi
B) Rüzgar yönüne dik ağaçlandırma yapılması
C) Tarlaların nadasa bırakılmaması
D) Tarlaların eğim yönünde sürülmesi
E) Meralarda aşırı otlatmanın engellenmesi
1997 ÖSS

ÇÖZÜM: Erozyonu önleme yollarından birisi de tarlaların eğime dik (izohipslere paralel) sürülmesidir. Tarlaların eğim yönünde sürülmesi erozyonu hızlandırır.
Yanıt D