Kuvvetin Denge Şartı Konu Anlatımı
Bir cismin üzerindeki kesişen kuvvetlerin toplamı sıfır ise cisim ya hareketsiz kalır ya da sabit hızla ilerler. Bu iki durum kuvvet dengesinin bir sonucudur.
Bu sistemde toplam bileşke kuvvetin sıfır olması,
x ekseni üzerindeki bütün kuvvet bileşenlerinin toplamı sıfırdır.
Lami (Steven) Teoremi
Bir cisme uygulanan aynı düzlemdeki üç kuvvet birbirini dengeliyorsa bu kuvvetler ile karşılarında (arkalarında) kalan açıların sinüsleri oranı birbirine eşittir.
Üç kuvvetin birbirini dengelediği bütün sorularda Lami teoremi bize büyük kolaylıklar sağlar. Bundan yararlanmak için aşağıdaki özelliklere dikkat etmek gerekir.
I-Üç kuvvet birbirini dengeliyor ise herhangi ikisinin bileşkesi üçüncüye eşit ve zıt bir kuvvet vektörünü verir.
II. Kuvvetin arkasında kalan açı ile şiddeti ters orantılıdır. Yani küçük açının arkasında kalan kuvvetin şiddeti en büyük, büyük açının karşısında kalan kuvvetin şiddeti en küçüktür.
- Soru çözümünde kolaylık sağlaması açısından şu kurallara dikkat etmek gerekir;
- Üçgenlerde geçerli olan; “üçüncü kenar diğer iki kenarının toplamlarının mutlak değerinden küçük ve bu iki kenarın farkının mutlak değerinden büyük olmalıdır.” Kuralı üç kuvvet dengesi için de geçerlidir
- Üç kuvvet birbirini dengeliyor ise bunlar kapalı bir üçgen meydana getirecek şekilde toplanabilirler. Bu vektörel toplam sıfır olacağı gibi üçgenlerin açı–kenar bağıntıları kullanılarak büyüklükleri kolayca hesaplanabilir.
12N ve 13 N luk iki kuvvetin bileşkesi aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A) 25 B) 24 C) 26 D) 1 E) 0
Çözüm:
Bu iki kuvvet aynı yönde etkirse bileşkeleri 12+13=25N olur, ters yönde etki ettiği takdirde 13–12=1N bulunur. Bileşke kuvvet 1N ile 25 N değerleri dahil bu değerler arasındaki tüm değerleri, iki kuvvet uygun açıyla etki ederlerse alabilir, Fakat 1N dan küçük olamaz.Yanıt E
