Maddenin Ayırtedici Özellikleri

Madde miktarına bağlı olan, maddeden maddeye farklılık gösteren özelliklere maddenin ayırtedici özellikleri denir.Maddenin ölçülebilir özellikleridir. Bunlardan en önemlileri ve hangi haller için ayırtedici oldukları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

• Tabloda verilen (+), ayırtedici özellik olduğunu gösterir.

Özkütle (Yoğunluk)

Birim hacimdeki madde miktarına özkütle denir ve “d” ile gösterilir.Birimi katı ve sıvılar için g/cm3, gazlar için g/L dir.

Uyarı:

• Belirli sıcaklık ve basınçta saf maddelerin yoğunluğu sabittir.
• Belirli sıcaklık ve basınçta, yoğunlukları farklı olan maddeler kesinlikle farklıdır.
• Maddelerin yoğunlukları basınç ve sıcaklık gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Katılar ve sıvılar için grafikleri aşağıdaki gibidir.

Not:Aynı sıcaklıkta ve hacimdeki katı veya sıvı maddelerden kütlesi büyük olanın yoğunluğu da büyük olur.

Uyarı:Su özel bir maddedir. 0 °C de eriyen buz, suya dönüştükten sonra +4 °C ye kadar hacmi azalır. Bu nedenle ısıtılan suyun +4 °C ye kadar yoğunluğu artar, +4 °C den sonra ise azalır.

• Su için hacim–sıcaklık grafiği,

• Su için yoğunluk–sıcaklık grafiği,

şeklindedir.

• Gazların sıcaklık karşısındaki davranışları farklı durumlar için farklılık gösterir.
• Eğer gaz esnek bir kapta bulunuyorsa, gazın sıcaklığı arttıkça hacim artacağından yoğunluğu azalır.

• Eğer gaz sabit hacimli bir kapta bulunuyorsa, gazın sıcaklığı artsa da yoğunluğu sabit kalır.