Mantarlar Alemi

• Bazıları tek hücreli bazıları da çok hücreli canlılardır.
• Karada, tatlı sularda, denizlerde yaşayan ökaryot yapıda canlılardır.
• Klorofilleri ve kloroplastları yoktur. Bundan dolayı fotosentez yapamazlar. Heterotrof beslenirler.
• Mantarlar parazit, saprofit ya da mutualist yaşarlar.
• Liken,mantarların mavi – yeşil alg ile oluşturduğu mutualist birlikteliktir.
• Gerçek kök, gövde ve yaprakları yoktur.
• Mantar hücrelerinin birleşmesiyle oluşan iplikçiklere hif denir.
• Renksiz, ince, uzun yapıda olan hişerin yan yana gelmesiyle oluşan dokuya misel denir.
• Misellerin birleşmesiyle de tallus denilen yapı oluşur.
• Mantarların hücre zarının etrafında hücre duvarı bulunur.
• Hücre duvarı kitinden meydana gelmiştir.
• Mantarların depo karbonhidratı glikojendir.
• Mantarlar eşeyli olarak veya eşeysiz (sporla) çoğalırlar.

a. Cıvık mantarlar

Belli bir şekilleri yoktur, amiplere benzerler. Genellikle saprofit beslenme gösterirler ancak parazit olarak yaşayan türleri de bulunur. Rutubetli ormanlarda, ağaç gövdelerinde
ve çürük yapraklar üzerinde bulunurlar. Yedek besin maddesi olarak glikojen sentezlerler. Eşeyli ve eşeysiz olarak ürerler. Eşeyli üremeleri kamçılı iki zoosporun birleşmesi ile gerçekleşirken, eşeysiz üremeleri kalın çeperli sporlarla gerçekleşir.

b. Maya Mantarları

Ekmek, bira, peynir yapımında kullanılan mantarlardır. Hifsiz olup tomurcuklanma ve nadiren askospor oluşumu ile ürerler.

c. Küf Mantarları

Miselyumu iyi gelişmiştir.Parazit ya da saprofit yaşarlar. Saprofit yaşayanlar besinlerin üzerinde çok çabuk gelişerek besinleri bozarlar. Ağızda pamukçuk denilen hastalığa neden olan mantar ise parazittir. Küf mantarlarında eşeysiz üreme sporla, eşeyli üreme ise gametlerle yapılır.

d. Şapkalı Mantarlar

Besin olarak tüketilen mantarlardır. Bazıları zehirlidir.Şapkalı mantarların hifleri bölmelidir. Spor kesesine (sporangium) bazidium adını alır. Şapkanın alt yüzeyindeki lamellere yerleşmiş çok sayıda torba şeklinde bazidium bulunur. Olgunlaşmış bazidiosporlar eşeysiz üremeyi sağlar.

ÖRNEK: Bir bakteri türü ile bir küf mantarı türü, uygun ortamda belirli bir süre birlikte yaşadıklarında, ortamdaki karbondioksit miktarının sabit kaldığı belirlenmiştir.
Aşağıdaki olaylardan hangisi bu durumun nedeni olabilir?
A) Küf mantarının hücre dışı sindirim yapması
B) Bakterilerin oksijenli solunum yapması
C) Küf mantarının oksijensiz solunum yapması
D) Bakterilerin fotosentez yapması
E) Bakterilerin çürükçül beslenmesi
1994 ÖSS

ÇÖZÜM: Fotosentez yapan canlılar CO2 tüketir. Solunum yapan bir canlının bulunduğu ortamda fotosentez yapan bir canlı olduğunda ortamdaki CO2 miktarı sabit kalır. Mantarlar
fotosentez yapmaz. O halde ortamda bulunan bakteri fotosentetiktir.
Yanıt D