Meridyenin Özellikleri Konu Anlatımı

• Ardışık iki meridyen arası zaman farkı heryerde 4 dakikadır. Yani güneşin karşısından her 4 dakikada bir meridyen geçer

not:

İki meridyen arasındaki uzaklığın kutuplara doğru azalmasına rağmen meridyenler arası zaman farkının her yerde 4 dakika olmasının nedeni çizgisel hızında kutuplara doğru azalmasıdır.

• Meridyenler arası uzaklık eşit değildir. Meridyenler arası uzaklık ekvatordan kutuplara gidildikçe daralır.

Uyarı:

Meridyenler arası uzaklık ekvatorda 111 km'dir. Kutuplara gidildikçe bu mesafe daraldığı için aynı mesafede yol alındığında kutuplarda yerel saat farkı artmaktadır.

Örnek:
Aralarında 1° lik fark bulunan iki paralel arasındaki uzaklık değişmezken, aralarında 1° lik fark bulunan iki meridyen arasındaki uzaklık Ekvator'dan kutuplara gidildikçe azalmaktadır.
Meridyenler arasındaki uzaklığın değişmesi, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Yerin kutuplardan basık olmasıyla
B) Meridyenlerin kutup noktalarında birleşmesiyle
C) Meridyen daireleri uzunluğunun, Ekvator'un uzunluğuna yakın olmasıyla
D) Ekvator düzlemi ile yörünge düzlemi arasında 23°27ı lık açı bulunmasıyla
E) Birbirini izleyen iki meridyen arasında 4 dakikalık yerel saat farkı olmasıyla

Çözüm:
Dünya'nın küresel şeklinden dolayı meridyenler Ekvator'dan kutuplara doğru birbirine yaklaşır ve kutuplarda birleşirler.
Yanıt B

Örnek:

şekilde belirtilen noktalardan 1000 km doğuya gidildiğinde hangisinde daha fazla yerel saat farkı oluşur?
A) V B) IV C) III D) II E) I

Çözüm:
Ekvatordan kutuplara gidildikçe boylamlar arası mesafe daraldığı için en fazla V numaradan boylam geçer ve yerel saat farkı en fazla burada oluşur.
Yanıt A

Örnek:

şekilde coğrafi koordinatları gösterilen I ve II numaralı bölgelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Gerçek yüzölçümleri birbirine eşittir.
B) Oğlak Dönencesi ile ekvator arasında yer alırlar.
C) İkisinin de doğusu ile batısı arasında zaman farkı 20 dakikadır.
D) Başlangıç meridyeninin batısında yer alırlar.
E) İkisini de güneş ışınları yılda iki kez dik gelir.

Çözüm:
Meridyenler arası ekvatordan kutuplara doğru daraldığından I nolu alanın yüzölçümü büyük II nolu alanın yüzölçümü küçüktür.
Yanıt A

Örnek:

İzdüşümsel alanları eşit olan I ve II numaralı bölgelerin doğusuyla batısı arasında 10 meridyen, kuzeyiyle güneyi arasında 10 paralel vardır.
Bu iki bölge için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
A) İkisi de aynı yarımkürededir.
B) Kuzey kutup noktasına uzaklıkları eşittir.
C) Başlangıç meridyenine uzaklıkları eşittir.
D) İkisi de okyanus üzerindedir.
E) Ekvatora uzaklıkları eşittir.

Çözüm:
Paralel ve meridyen sayısı eşit olan iki bölgenin izdüşümsel alanlarının eşit olabilmesi için Ekvator'a uzaklıklarının aynı olması gerekir.
Yanıt E

Anti Meridyen

Bir meridyen yayını tam daireye tamamlayan ve zıt yönde tam karşısında bulunan meridyen yayıdır. Anti meridyeni bulmak için verilen yerin boylamı 180'e tamamlanır ve tam zıt yönü alınır.

Tarih Değiştirme çizgisi

180° meridyeni tarih değiştirme çizgisi olarak kabul edilir. Bu çizginin doğusunda gün 1 gün ileri batısında ise gün 1 gün geri olur.

Uyarı:

Tarih değiştirme çizgisi doğuya ve batıya doğru sapmalar
gösterir. Bunun nedeni ülkelere ait ada ve kara
parçalarında aynı günün yaşanmasını sağlamaktır.

Örnek:
Dünya üzerinde olduğu varsayılan 360 meridyen yayı, başlangıç meridyeninden başlayarak 180'i doğuda, 180'i batıda olmak üzere ayrılmış, 180° meridyeni aynı zamanda tarihi değiştirme çizgisi olarak kabul edilmiştir.
Yalnızca bu bilgilere dayanarak yerel saati başlangıç meridyeninden 50 dakika ileri olan bir nokta için;
I. Dünya'nın bu noktadaki dönüş hızı
II. Ekvatora olan uzaklığı
III. Tarih değiştirme çizgisine göre zaman farkı
IV. Başlangıç meridyenine olan uzaklığı
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve IV

Çözüm:
Noktanın ekvatora olan uzaklığı dönüş hızı ve başlangıç meridyenine uzaklığı bu bilgilerde bulunmaz.
Yanıt C