Mitoloji Sözlüğü
(A)
Amphiaros – Zeus ve Apollon tarafından korunan bir kahin. Oikles ile Hypermestra'nın oğlu. Argonautlar seferine katıldı. Thebai şehri savaşına da sürüklendi. Periklymesun ile yaptığı çetin bir bücadelede sıkışan Amphiaros'u Zeus atlarıyla beraber yeraltına kaçırdı. Bu mahalde kahraman namına müzikli festivaller yapılırdı.
Amphikttyon – Deukalion ile Pyrrha'nın oğlu. Yunanlılar, Amphiksiyony denilen ve bir nevi dini konfederasyonları, bunun kurduğunu söylerler.
Amphilokhos – Amphiaraos ile Eripyle'nin oğlu. O da babası gibi bir kahin idi. Troia savaşına katıldı. Troia dönüşünde kahin Mopsus ile beraber Kilikya'da bugünkü Seyhan bölgesinde Mallos, şehrini kurdu.
Amphion – Zeus ile Antiope'nin oğlu Niobe'nin kocası. Zethos'un kardeşi.
Amphissus – Apollon ile Dryoge'nin oğlu. Çok kuvvetli idi. Oeta dağı üstünde bir şehir kurdu.
Amphitrite – Denizler Tanrısı Poseidon'un karısı. Nereos ile Dois'in kızı.
Amphitrion – (Amphitriyon) – Tirynthe Kralı Alkaios'un oğlu. Alkmene'nin kocası. Alkmene, Zeus'dan gebe kalarak Herakles'i doğurdu.
Amphitriyonidler – Herakles'in soyundan gelenlere bu ad verilir.
Amulius – Albe adasının efsanevi Kralı ve Prokas'ın oğlu.
Amyklai – (Lat. Amyklae) – Apollon Tapınağının bulunduğu, eski bir şehir. Bu şehirde, Apollon bir yarışta disk atarken kaza ile sevgilisi Hyakintshos'u öldürmüştü. Ölünün, yere akan kanından fışkıran koyu renkli uğursuz çiçeğe yani sümbüle Yunanlılar o güzel delikanlının adını vermişlerdir.
Amykles – Eski Yunanistan'da bir şehrin adı.
Amyklos – Apollon'un istemeyerek vurup öldürdüğü ve sonra sümbül çiçeğine dönüştürdüğü güzel delikanlı, Hyakinthos'un babası ve Amikles şehrinin Kralı.
Amykos – Poseidon'un oğlu. Eski Anadolu'da Bithynia bölgesinde yaşayan Bebryk'ların Kralı. Vahşi tabiatlı idi. Boks ile yumruk atarken ele giyilen kurşunlu eldiveni o icat etti. Ülkesinin sahillerine gelen yabancıları, yumrukla vurup öldürüyordu. Argonaut'lar, onun memleketine geldikleri zaman Amykos ile karşılaştılar. Pollüks yahut Polydeukes onunla yumruklaştı ve onu yendi.
Amymone – Donaus'un elli kızından birinin adı. Bir gün Amymone kırda, su aramaya çıkmış, yorulmuş, uyumuştu. Çapkın Satyr onu gördü, zorla elde etmek istedi. Kız, acı acı bağırdı. Deniz Tanrısı onun yardımına koştu ve onu kurtardı. Fakat ona aşık oldu. Sevgilisi için Lerne suyunu fışkırttı. Onların sevişmeleri neticesinde Nauplios adında yiğit doğdu.
Anaksarte – Kıbrıs'lı çok güzel fakat duygusuz, kalpsiz bir kız. İphis adlı bir delikanlı, bu kıza delicesine aşık olmuş, fakat Anaksarte tarafından sevilmediğinden dayanamamış, kendini kızın penceresi önünde asmıştı. Kız, bu olaydan hiç üzülmemiş, cenaze merasimini pencereden duygusuzlukla seyretmişti. Bütün şehir bahtsız İphis için ağlarken, hiç üzülmeyen bu kalpsiz kıza Aphrodite kızmış, onu taştan bir heykele çevirmişti.
Anadyomene – Aphrodite'nin lakabı. Anadyomene kelimesinin anlamı “su yüzüne çıkan” demekmiş. Bundan başka Aphrodite'ye, ilk defa Kypros yani Kıbrıs adasında karaya ayak bastığı için, “Kıbrıslı” anlamına gelen Kypris lakabını takmışlar.
Ananke – (Zaruret) – İnsan şeklinde düşünülen bir kader Tanrısı.
Anchises – (Bak. Ankhises).
Ancilia – Roma'nın ikinci Kralı Numa zamanında, gökten yere düşen efsanevi bir kalkan. Roma'nın kaderinin ona bağlı olduğuna inanılır, on iki rahip tarafından muhafaza edilirdi.
Androgeos – Girit Kralı Minos'un oğlu. Güzel bir delikanlı idi. Bir zaferden dönerken pusuya düşürülüp, öldürülmüştü. Babası Minos, oğlunun ölüm haberini; bir bayram töreni yapılırken duymuş, başından tacını atmış, matem elbisesi giymişti.
Androklos – Ephes şehrinin kurucularından. Rivayete göre, bir gün ormanda yemek için balık kızartılıyordu. Balık sıçradı, ormana düştü; orman yandı. Ormandan bir domuz çıktı. Androklos, onu öldürdü. Tanrıların işareti ile o yerde Ephes şehrini kurdu.
Andromakhe – Hektor'un karısı ve bugünkü Edremit civarında bulunan Thebae Campus bölgesinin prensi Eetion'un kızıydı. Bu kızın babasını ve yedi kardeşini, Akhilleus, Edremit civarında ele geçirdiği zaman öldürmüştü. Yüksek bir fiyatla satın alınan annesini de sonradan kesmişlerdi. Andromakhe'nin, Troia prensi Hektor'dan olan oğlunun da Yunanlılar tarafından öldürüldüğünü görmesi, bahtsızlığını büsbütün artırmıştı. Kahraman kocasın da savaşta can vermişti. Troia'ya giren azgın Yunanlılar, bu Asya şehrini yakıp yıktıkları ve sağ kalanları da esir olarak götürdükleri zaman, bahtsız Andromakhe, Akhilleus'un oğlu, Neoptolemos'un hissesine düşmüştü. Babasının ve kocasının, yedi kardeşinin katili olan birisinin oğluna metres olmak ne kadar acıdır. Tragedya yazarları, bu zavallı kadının hayatını eserlerinde canlandırmışlardır.
Andromeda – Kral Kepheus ile Kassiope'nin kızı.
Anios – Delos'da hüküm süren Apollon'un oğlu.
Ankhises – Troia kahramanlarından biri. Kapsy ile Themiste'nin oğlu. İda dağında (Kazdağı), sürüsünü otlatırken Aphrodite bu güzel çobana aşık oldu ve Frigia Kralının kızı kılığına girerek geldi, Ankhises'le sevişti. Sonra kendisinin Tanrıça olduğunu itiraf etti ve çobandan hamile kaldığını da haber verdi. Fakat bu sırrı kimseye söylememesin sıkıca tembih etti. Zeus duyarsa, doğacak çocuğu öldürebilirdi. Aphrodite'nin Ankhises'den hamile kalarak doğurduğu çocuğun adı Aeneas (Enee) idi.
Ankhores – Phirigia Kralı Midas'ın oğlu. Bir uçuruma düşerek can verdi.
Anna Perenna – Roma'da
Antaios – (Anteos) – Poseidon iel Gaia (Yer)'in oğlu, Libyalı dev.
Anteia – Tiryns Kralı Poritos'un karısı.
Antenor – Troia Kralı Priam'ın arkadaşı, Yunanlılarla gizlice anlaşmış olup Troia'ya ihanet ettiği söylenir.
Antheos – Bodrum'lu bir delikanlı. Kral soyundan olan bu delikanlı Biletos tiranının yanında rehin olarak kalıyordu. Tiranın karısı buna gönül vermişti. Ondan karşılık göremeyince delikanlıyı hile ile öldürdü.
Anteia – Stheneboia'nın başka adı.
Anteros – Aphrodite'nin Ares'ten olan oğlu. Eros'un kardeşi. Anteros “seveni bahtlı eden, karşılıklı sevgi” anlamına gelir.
Antigone – Oidipus'un kızı.
Antiklea – Diokles ya da Autolykok'un kızı, Odysseus'un anası. Antiklea, oğlunun öldüğünü sanarak, ümitsizliğe kapılmış, kendini asmıştı. Söylendiğine göre, Antiklea, Laertes'le evlenmek üzere iken Sisyphos tarafından kaçırılmıştı. Sonra çok güzel olduğu için herşeye rağmen Laertes onunla evlendi. Bu sebeple Odysseus'un asıl babasının Sisyphos olduğuna inananlar var.
Antiklos – Tahta atın içine saklanan bir kahraman. Bağırmak isteyince Troia'lılar duymasın diye, Odysseus tarafından boğazı sıkılarak öldürüldü.
Antilokos – Nestor ile Eurydike'nin oğlu. Hektor tarafından öldürüldü. Troia savaşında Paris tarafından öldürülen bir Antilokos daha vardı ki o, Herakles'in oğludur.
Antinoe – Kepheos'un veya Polias'ın kızı.
Antinoos – Penelope'ye talip olanlardan biri. Ziyafet masasında Odysseus onu öldürdü. Bir Antinoos daha vardı ki Anadolumuzun İzmit bölgesinde Bithynia'da yaşamış, güzelliği ile imparator Adrien'i büyülemiştir. Bu güzel delikanlı bir nehirde boğulunca Adrien çok ağladı. Onu Tanrılaştırdı. Adına bir tapınak yaptırdı, oraya rahipler tayin etti.
Antiope – Amazon Hippolyte'nin kızkardeşi, hem de Hippolyte'nin başka adı.
Antiope – Zeus tarafından sevilen güzel kız. Nikteos'un kızı.
Anios – Delos'da hüküm süren Apollon'un oğlu.
Anubis – Mısır ölüler Tanrısı.
Antiphates – Laistrygon'lar Kralı. Sicilya adasının hayali halkı olan Laistrygon'lar, dev cüsseli idiler ve insan eti yerlerdi.
Antiphus – Priamos'un oğullarından biri olup, Agamemnon tarafından öldürüldü.
Apathe – Hile Tanrısı.
Aphareus – İdas ile Lynkeus'un babası İdas çok kuvvetli oluşuyla, Lynkeus'da gözlerinin keskinliği ile tanınmışlardı. Lynkeus'un bakışı, ağaçları ve kayaları deler geçerdi.
Aphidna – İdas ile Lynkeus'un babası. İdas çok kuvvetli oluşuyla, Lynkeus'da gözlerinin keskinliği ile tanınmışlardı. Lynkeus'un bakışı ağaçları ve kayaları deler geçerdi.
Aphidna – Attika'da ünlü bir kale.
Aphrodite – (Lat. Venüs), aşk ve güzellik Tanrıçası.
Apollodoros – Milattan
Apollon – Latinler buna Phebus derler.) Zeus ile Leto'nun oğlu, Artemis'in kardeşi, güneş ve güzel sanatlar Tanrısı.
Apsyrtos – (Bak. Argonautlar).
Arachne – (Arakhne) – (Bak. Arakne).
Arai – Beddua Tanrısı. Eriyn'lerin başka bir adı olarak da kullanılır.
Arakne – Lydya'lı güzel bir kızın adı. Kendini, Tanrıça Athenadan üstün gördüğü için örümceğe çevrildi.
Ardolos – Hephaistos ile Aglae'nin oğlu.
Areion – Adreste'nin atının adı.
Areopag – Kan davalarına bakan mahkemeyi Ares'in kurduğu sanılır.
Ares – (Lat. Mars) – Savaş Tanrısı. Zeus ile Hera'nın oğlu.
Arete – Phaiak'lar Kralı, Alkinoos'un karısı.
Arethusa – Yunanistan'da akan Alpleis nehrinin perisi. Bu peri kızı bir gün nehirde yıkanırken nehir Tanrısı, onun güzelliğine hayran oldu. Onu yakalamak istedi. Güzel peri, Artygia adasına kadar koştu. Orada yakalanmak üzere iken Tanrıça Artemis'in yardımını istedi. İffetin koruyucusu olan Tanrıça onu bir çeşmeye dönüştürdü. Arethusa'nın akışı güzel, suyu berrak olduğundan, onun kirli ve tuzlu suların altından koşarak Ortygia adasına geldiği halde, temizliğini ve saflığını korumasına hayret edilirdi. (Bak. Alpheios).
Arge – Bir peri kızı olan Arge'yi güneş dişi bir geyik yaptı.
Argeiphontes – Argos öldüren anlamına gelen bu kelime Apollon'un lakabıdır.
Argeiphontes – Zeus ile Maia'nın oğlu Hermes'in adlarından biri.
Argennos – (veya Argynnos) – Leukon'un kızı. Psidike'nin oğlu. Argennos, çok güzel bir delikanlı idi. Bir gün Beotia'da, Kopais gölünde yıkanırken bu güzel delikanlıyı Agamemnon gördü ve ona aşık oldu. Genç ve faziletli delikanlı, onun kirli arzusunu kabul etmedi. Ondan kaçtı. Agamemnon, onu yakalamak üzere iken kendini nehre attı ve boğuldu. Agamemnon, kendi yüzünden intihar eden bu delikanlı için bir mabet yaptırdı.
Argo– Argonaut'lar'ın gemisini yapan ustanın adı Argo'ydu. Elli kürekle çekilen bu gemiye de, yapanın adı verildi.
Argonautlar – Kolkhis (Gürcistan)'deki, altın postu getirmek için Argo gemisine binip yola çıkan elli kahramana verilen ad.
Argos –
|» “Mitoloji Sözlüğü” Sayfasına Dön! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Mitoloji, Mitoloji Sözlüğü, Sözlük, Sözlükler