Moment ve Denge
Moment
- Kuvvetin döndürme etkisine moment denir. M sembolü ile gösterilir. Vektörel bir büyüklüktür. Momentin büyüklüğü uygulanan kuvvet ile kuvvetin moment alınan noktaya dik uzaklığının çarpımına eşittir. Birimi Newton.metre( N.m) dir.
- Uzantısı moment alınan noktadan (O noktası) geçen kuvvetlerin döndürme etkisi yoktur. Dolayısı ile Şekil II deki F kuvvetinin momenti sıfırdır.
Bileşke Moment
- Birden fazla kuvvetin etkisinde kalan cismin hangi yönde döndüğünü bulmak için bu kuvvetlerin momentlerinin toplamına bakılır. Bileşke moment sıfır çıkarsa cismin dönmediği anlaşılır.
Kapı açılırken kapıya uygulanan kuvvet kapıyı menteşeleri etrafında döndürür.
Moment Dengesi
- Cisme etki eden bileşke moment sıfır ise cisim dönmeden dengede kalır.
bileşke moment= 0
- Cisim degedeyse istenilen noktaya göre moment alınarak problem çözülebilir.
- Fakat istenilen bu noktanın üzerine büyüklüğünü bilmediğimiz bir kuvvet etki ediyorsa moment alırken bu kuvvetin büyüklüğünü bulmak zorunda kalmayacağımız için bu noktayı seçmek bize kolaylık sağlar. Bundan dolayı moment soruları çizülürken genelde menteşenin olduğu nokta ya da desteğin bulunduğu noktaya göre moment alınır.
Denge Şartları
- Bir cisim duruyorsa veya hareketli ise sabit hızla hareketine devam ettiriyorsa bu cisim dengede denir. Cismin dengede olması için iki koşulun sağlanması gerekir.
- Kuvvet çiftinde, çubuk üzerine etki eden bileşke kuvvet sıfır olduğu halde çubuk dengede kalamaz. Çubuğun kendi üzerindeki bir nokta etrafında momenti Fd olacak biçimde döner.
- Şekildeki aracın ağırlık merkezi N1 ve N2 (tekerleklere etki eden tepki kuvveti) arasında olduğundan araç devrilmez.
- Toplam moment sıfırdır.
Kuvvet Çifti
- Şiddetleri eşit yönleri zıt iki kuvvet bir cismin farklı noktalarına etki ediyorsa bu sisteme kuvvet çifti denir.
[fizik_1_ygs_lys]