Cümlenin Öğeleri
(Özne)
Cümlede yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da oluş içinde bulunan öğedir. Cümlenin temel öğesidir. Ancak her cümlede bulunmak zorunda değildir.
Cümlede özneyi bulmak için yükleme “kim” ve “ne” sorularını sorarız. Ancak özellikle “ne” sorusu, nesneyi bulmak için de sorulduğundan, biz özne sorusunu yükleme değişik biçimde sorarız.
Örneğin;
“Öğretmen soruyu bana sordu.”
cümlesinde “sordu” yüklemdir. Özneyi bulmak için yükleme “Soran kim?” diye soruyoruz. Cevap olarak “Öğretmen” geliyor. Öyleyse cümlenin öznesi bu sözcüktür.
Cümlede özne yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi, açık olarak verilebileceği gibi, yüklemin çekiminden de çıkarılabilir. Cümlede olmayan, yüklemdeki şahıs eklerinden anlaşılan bu tür öznelere “gizli özne” adı verilir.
“Sana bu kitabı iki günlüğüne verebilirim.”
cümlesinin yüklemi “verebilirim” sözüdür. Özneyi bulmak için “Veren kim?” diye soruyoruz, “Ben” cevabı geliyor; ancak bu söz cümlede yok, biz bunu yüklemin bildirdiği şahıstan çıkarıyoruz. Öyleyse bu cümlenin öznesi gizli öznedir. Bu özne cümlede var olan öğelerden biri sayılmaz. Yani “Geldim.” cümlesinde öznenin “ben” olduğu görülse bile bu cümle sadece yüklemden oluşmuş sayılır.
Her cümlede özne bulunmaz. Yani eylemi yapan bazen belli değildir.
“Kasabaya bu yoldan gidilmez.”
cümlesinde “Gidilmeyen ne, gidilmeyen kim?” gibi sorulara cevap alınmaz. Öyleyse cümlenin öznesi yoktur.
|» Bu konuyla ilgili test çöz! « |
|» Cümlenin Öğeleri Sayfasına Dön! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Gerçekten öyle mi düşünüyorsun?
Çok teşekkür ederim.Çok güzel bir site.
Site çok güzel olmuş gerekli bütün bilgiler var ama fazla aydınlatıcı değil ayrıntı yok ama genede güzel hazırlayanlara teşekkürler.
Çok begendim hep sizinleyim bilgicik.
Öncelikle bu siteyi yaptığınız için size çok teşekkür ediyorum.Bilgileriniz işime çok yaradı,sizin bilgileriniz sayesinde performans ödevimden 100 aldım.
Teşekkür ederim. 🙂
Ya bizim sınav sorumuzduda ben bir türlü bu soruyu anlamadım soru şuydu ağaçlar çiçek açtı bu sorunun cevabının ne olduğunu yorumlara yazarsanız çok sevinirim çünkü ben bu sorunun cevabını bilmiyorum.
Site çok güzel ama örnek çokk az hep aynı örnekler.Odevler aynı olunca yapamıyoruz. Anlayın halimizi.
Gerçekten siteniz çok güzel olmuş. Öğretmenin değinden hiç bir şey anlamıyorum. Ama burda herşey aklıma girdi ve yazılı puanlarım yükseldi.
Bu siteyi cok sevdim gercekden cok güzel bir site yapmışlar anlamadığım konuların hepsini burdan bakıcam artık bu siteyi kuranlara teşekkür ediyorum.
Elinize sağlık verdiğiniz bilgiler çok işime yaradı.Sınavlarıma buradan hazırlanıyor,ödevlerimi burdan yapıyorum.Teşekkürler. :d
Ben lise 1e gidıorum dil ve anlatımı hic anlayamıorum öretmende deli ins öğreneceğim burada hadi hayırlısı.
Siteniz çok güzel müthiş. Canı gonulden tebrık edıyorum.
Arkadaşlar tebrikler siteniz çok güzel olmuş basarılar. 🙂
Sizden allah razı olsun benı sınıfta kalmaktan kurtardınız çok tşk.
Bütün konular var ödevhane gibi…
İnşallah bende sbs sınavını geçerim bu bilgilerle.
Çok güzel bir site ne ararsan var ders ile ilgili teşekkürler…
Bu siteye teşekür ederim .Site sayesinde ödev yaptım.
Gerçekten süper bir site ödevlerimi artık burada yapacağım ve yazılı notlarımı yükselttim bu siteyi öğrenince.
Çok güzel olmuş teşekkür ederim her aradığım var bana çok yardımcı oldu site yapımcılarına teşekkür ederim