Bir yerin tamamının veya bir bölümünün oransal ölçeklerle küçültülerek herhangi bir zemine çizilmesine harita denir. İnsanlık tarihinin ilk haritaları M.Ö 4000’li yıllarda çizilmiştir. İlk çağ haritacılığı denen bu dönemde haritalar genelde kilden tabletler, ağaç yaprakları ve bazı hayvanların kürek kemikleri üzerine çizilmekteydi.
Babil kentine ait bu dönemden kalma tablet üstünde şehir haritaları bulunmuştur. Bu dönem haritaları oranlardan uzak kaba çizimlere dayanmaktaydı. Ölçeklere ve doğal özelliklere uygunluk anlamında ilk gerçek haritaların çizimiyse 13. yüzyıldan itibaren görülmeye başlamıştır. Kesin oranlara ve birebir verilere dayanan haritaların yapımıysa ancak günümüz teknolojisiyle mümkün olabilmektedir.
Yeryüzünde gerçeğe en yakın şekilde çizilen ilk dünya haritasıysa ünlü Türk denizcisi Piri Reis‘e aittir. Piri Reis 1513 yılında çizdiği bu harita da Avrupa’yla Afrika’nın batı kıyılarını ve Güney Amerika’nın doğu kıyılarını göstermiştir. Haritanın bir diğer önemli özelliği ise Piri Reis’in Kristof Kolomb’tan yıllar önce Amerika’yı keşfetmiş olduğunu ispatlamasıdır.
Haritanın üzerinde açıklayıcı nitelikte çeşitli notlarda vardır. Bu notlarda yeni dünyanın yerlileri, hayvanları, bitkileri, madeni zenginlikleri ve diğer ilginç özellikleri de işlenmiştir. Piri Reis’in bu haritayı o zamanın şartlarıyla nasıl olup da çizebildiği konusunda çok çeşitli iddialar vardır. Harita kimine göre Hz. Süleyman‘ın Cinleri, kimine göre Uzaylılar, kimine göreyse Kayıp Medeniyetler tarafından çizilerek Piri Reis’e verilmiştir.
Bilimsel araştırmalara göreyse Piri Reis bu haritayı bütün seyahatlerinden topladığı yüzlerce haritayı inceleyerek çizmiştir. II. Beyazıd‘ın Akdeniz’de korsanlık yapan denizcileri Osmanlı Donanması’na katılmaya çağırması üzerine, 1494’de amcasıyla birlikte İstanbul’da padişahın huzuruna çıktı ve birlikte donanmanın resmi hizmetine girdiler.
Piri Reis Osmanlı Donanması’nın Venedik Donanması‘na karşı sağlamaya çalıştığı deniz kontrolü mücadelesinde Osmanlı Donanması‘n da gemi komutanı olarak yer aldı, böylece ilk kez savaş kaptanı oldu. Yaptığı başarılı savaşların sonucunda Venedik’liler barış istediler ve iki devlet arasında bir barış anlaşması yapıldı. Piri Reis 1495-1510 yıllarında İnebahtı, Moton, Koron, Navarin, Midilli ve Rodos gibi deniz seferlerinde görev aldı.
Osmanlı Donanması’nın Kaptan-ı Deryalığını da yapan bu büyük Türk denizcisinin en önemli eseri 1521 yılında yazdığı Kitab-ı Bahriye(1521) eseridir. Reis bu eserinde kıyıları, adaları, limanları, boğaz ve körfezleri, fırtına anında sığınabilecek bölgeleri detaylı bir biçimde anlatmış, limanlar arasında ki mesafeleri kesin rotalarla belirtmiştir. Osmanlı Tarihi’nin bu eşsiz kaptanı 1554 yılında vefat etmiş ve geride dünya denizcilik tarihine kılavuzluk edecek eserler bırakmıştır.