RNA (Ribonükleik Asit)
Tek zincirli nükleik asittir. Yapısındaki 5 C lu şeker ribozdur. Azotlu organik bazları ise adenin, guanin, sitozin ve urasildir.
RNA molekülleri ökaryot hücrelerde çekirdekte, sitoplazmada, kloroplastta, mitokondride ve ribozomda bulunur. Prokaryot hücrelerde ise sitoplazmada ve ribozomda bulunur.
Bütün RNA çeşitleri DNA daki bilgiye göre sentezlenir. RNA lar protein sentezinde görevlidir. RNA molekülleri kendini eşleyemez. Bazı virüs çeşitlerinde, virüse ait genetik bilgiyi taşır.
Üç çeşit RNA vardır.
- mRNA (Mesajcı RNA)
- tRNA (Taşıyıcı RNA)
- rRNA (Ribozomal RNA)
1. Ribozomal RNA (rRNA)
Ribozomların yapısını oluşturur. Ribozomun % 40 ı rRNA, % 60 ı ise proteindir.
2. Taşıyıcı RNA (tRNA)
Protein sentezinde kullanılacak aminoasitleri mRNA daki şifreye uygun olarak sitoplazmadan ribozomlara taşır. Her tRNA sadece bir çeşit aminoasit taşır. tRNA çekirdekte sentezlendiğinde tek zincir halindedir. Sitoplazmada katlanarak yonca yaprağı şeklini alır.
tRNA da, mRNA daki nükleotid kısmını tanıyan ve antikodon denilen bir kısım ile aminoasitin bağlandığı kısım vardır. tRNA tekrar tekrar kullanılabilir.
3. Mesajcı RNA (mRNA)
DNA da bulunan genetik bilgiyi çekirdekten sitoplazmaya taşır. Proteinlerin yapısını oluşturacak aminoasitler mRNA şifresine göre bağlanırlar.
Her bir mRNA molekülü özel bir proteinin sentezi için kodlanmış bilgiyi taşır. mRNA molekülleri tekrar tekrar kullanılabilir.
Üç çeşit RNA nın hücrede bulunma miktarına göre sırası: rRNA (% 80), tRNA (% 15), mRNA (% 5) şeklindedir.
ÖRNEK: Nükleik asitlerin;
I. Organel yapısında yer alma
II. Protein sentezinde rol oynama
III. Aminoasitleri tanıma
özelliklerinden hangileri RNA çeşitlerinin tümünde bulunur?
A) YalnızI B)YalnızII C)Yalnız III D) I ve II E) II ve III
2006 ÖSS
mRNA sentezlenecek proteine ait genetik bilgiyi DNA dan ribozoma taşır. Ribozomun yapısında rRNA vardır. tRNA da, mRNA daki şifreye göre uygun aminoasitleri ribozoma
taşır. Bütün RNA çeşitleri protein sentezinde görevlidir
Yanıt B
[biyoloji_1_ygs_lys]