Hikâye (Öykü)
-Olmuş ya da olması mümkün olan olayları fazla ayrıntıya girmeden anlatan kısa yazılardır.
-Tek bir olay vardır.
-karakter sayısı azdır.
iki tür hikâye vardır:
a. Olay Hikâyesi
Olayın anlatıldığı hikaye türüdür. Maupassant tarzı da denir. Dünya edebiyatı ndaki temsilcisi Guy de Maupassant'tır.
türk edebiyatındaki temsilcisi ise Ömer Seyfettin'dir.
b. Durum Hikâyesi
Olaydan çok insanın belli bir zaman dilimindeki durumu anlatılır. Çehov tarzı da denir.
Dünya edebiyatındaki temsilcisi Anton Çehov'dur. Türk edebiyatındaki temsilcisi ise Memduh şevket Esendal
ve Sait Faik Abasıyanık'tır.
Masal
-Olağanüstü durum ya da olayların olağanüstü kahramanlarla anlatıldığı ders verici sözlü edebiyat ürünüdür.
-Olaylar hayal ürünüdür.
-yer ve zaman belli değildir.
-iyiler hep iyi, kötüler hep kötüdür.
-Masallarda milli ve dini motişere hiç yer verilmez.
-– miş'li geçmiş zamanla anlatılır.
Fabl
Kahramanlarını hayvanlar ya da bitkilerin oluşturduğu yazı türüdür.
-insanlara ders vermek amacıyla yazılır.
-Hayvanlar ya da bitkiler konuşturulur.
-Fablın sonunda ders verilir.
-La Fontaine, Ezop bu türün temsilcilerindendir.
Anı (Hatıra)
-Bir kişinin kendi hayatını ya da tanık olduğu olayları anlattığı yazı türüdür.
-Yaşanmış olaylar üzerine sonradan anlatılır.
-Yazar, olayları kendi bakış açısıyla anlatır.
-Anlattıldığı dönemle ilgili bilgiler verir.
Deneme
-Herhangi bir konuda yazanın görüşlerini kanıtlamaya kalkmadan anlattığı yazı türüdür.
-Yazar, kendisiyle konuşuyormuş gibi görüşlerini anlatır.
-Düşünceler ispatlanmak zorunda değildir.
-Her konuda yazılabilir.
-Bu türün Dünya edebiyatındaki temsilcisi Montaigne'dir. Bizde ise Nurullah
Ataç, Suat Kemal Yetkin temsilcileri arasındadır.
Tiyatro
-yaşanmış ya da yaşanabilecek olayların topluluk önünde sahnede canlandırılmasıdır.
-Diyaloglara dayanır.
Konularına göre üçe ayrılır.
a. Trajedi
Acıklı olaylar anlatılır. Olaylar tarihten alınır. Kişiler seçkin kimseler ya da ilahlardır.
b. Komedi
insanların ya da olayların gülünç yönleri anlatılır. Konusunu günlük hayattanalır.
Kişiler halktan kimselerdir.
c. Dram
Hayatı olduğu gibi acıklı ya da gülünç yönleriyle sahnede canlandırmaktır.
Konusu günlük yaşam da olur, tarih de.
Mektup
Bir düşünce ya da duygunun birilerine iletilmesi amacıyla yazılan özel yazılardır.
Arkadaş veya dost çevresine yazılan özel mektuplar olduğu gibi, edebiyatta
ilgili fikirlerin yer aldığı edebi mektuplar da vardır.
Günlük
Kişinin başından geçenleri günü gününe yazdığı türdür.
Bu türü anıdan ayıran en önemli özellik tarih düşerek yazılmasıdır.