“Buz gibi soğuk ayran” söz grubunda, ayran soğukluk yönünden, kendisinden daha kuvvetli olan buza benzetilmiştir.
Bu örnekte de görüldüğü gibi benzetmede sözcükler temel anlamlarında kullanılır. Onun için benzetmeyi mecazla karıştırmamak gerekir.
Bir benzetmede dört öğe (unsur) bulunur:
“Durmuş saat gibiydi durup geçmeyen zaman” dizesinde:
1. Zaman: benzeyen (zayıf unsur)
2. Durmuş saat: kendisine benzetilen (kuvvetli unsur)
3. Gibiydi: benzetme edatı
4. Durup geçmeyen: benzetme yönüdür.
Benzetmedeki benzeyen ve kendisine benzetilen temel öğeler; benzetme edatı ve benzetme yönü yardımcı öğelerdir. Teşbihin yalnız iki unsuruyla yani benzeyen ve kendisine benzetilen unsurlarıyla yapılan benzetmelere teşbih-i beliğ (güzel benzetme) denir.
“Ceylan gibi ürkek çocuk” tam bir benzetmedir.
“Ceylan çocuk” teşbihin iki unsuruyla yani benzeyen ve kendisine benzetilen unsurlarıyla yapıldığı için teşbih-i beliğ örneğidir.
Örnek:
Aylin melektir.
Arslan asker
Kömür gözlü
Teşbihin temel öğeleriyle (benzeyen, kendisine benzetilen) yapılan söz sanatıdır. Ancak bu söz sanatı yapılırken benzetmenin bir unsuru kullanılır.
İstiare Çeşitleri Şunlardır:
1) Açık İstiare
Benzetmenin temel öğelerinden yalnızca kendisine benzetilen (kuvvetli) kullanılarak yapılan istiaredir.
Macera başlamak üzereymiş o gün
Sürecekmiş bu ateş yıllarca
Bu dizelerde aşk, “ateşe” benzetilmiştir. Ancak zayıf olan öğe, yani aşk söylenmemiştir. Kuvvetli olan (kendisine benzetilen) öğe, yani ateş söylenmiştir. İkinci dizeyi şu şekilde yeniden oluşturalım:
2. Kapalı İstiare
Teşbihin temel öğelerinden yalnızca benzeyen kullanılarak yapılan istiarelerdir. Kendisine benzetilen söylenmez.
Can kafeste durmaz uçar
Dünya bir han konan göçer
Bu beyitte “can” bir kuşa benzetilmiştir; fakat kuş söylenmemiştir. Yani, benzeyen söylenmiş; kendisine benzetilen söylenmemiştir.
Can, kuşa benzetilirken, beden de kafese benzetilmiştir. Ancak beden (benzetilen – zayıf) söylenmemiştir. Kafes sözcüğüyle de açık istiare yapılmıştır.
Uyarı:Benzetmenin iki temel unsurundan yalnızca birisiyle, bir
benzerlik yerine daha çok benzerlik kurularak yapılan istiarelere “temsili istiare” denir.
Bir gemle bağlanan yağız at şaha kalkıyor
Gittikçe yükselen başı Allah'a kalkıyor
Bu dizelerde “at” Türk milletini sembolize etmektedir. Türk milleti şahlanmış bir ata benzetilmiş, bu benzerliğin çeşitli yönleri üzerinde durularak temsili istiare yapılmıştır.
çok güzel anlatılmış çok iyi anladım siteye teşekkür ederim
Bu ödevime çok yararlı oldu çok teşekkür ederim
idare eder <3 kalp
vallah geçekten iymiş azda olsa anladım
iyimişş
çok saol yararlı oldu ^^
Helal olsun güzel yapmışlar
Adamsınız
çok güzel teşekkürler 😉