Türkiye'de Başlıca Hayvanlar ve Coğrafya Dağılışı
- Koyun, kıl keçisi, tiftik keçisi gibi hayvanların oluşturduğu gruba küçükbaş hayvanlar denir.
Küçükbaş hayvancılığın yapıldığı yerlerin ortak özellikleri;
- Yaz kuraklığının belirgin olması
- Yıllık toplam yağış tutarının az olması
- Bozkır alanların geniş yer kaplaması
- Türkiye'de en çok beslenen koyundur. Kıvırcık, sakız ve karaman gibi cinsleri vardır.
- En çok İç Anadolu'da yetiştirilir.
- Kıl keçisi Akdeniz'de, tiftik keçisi ise İç Anadolu'da Ankara çevresinde yetiştirilir.
UYARI: Küçükbaş hayvancılığın yaygın olduğu yerlerde genelde tahıl üretimi yapılmaktadır.
2. Büyükbaş hayvancılık
- Yaz yağışı aldığı için her mevsim yeşil kalabilen yüksek boylu otların yetiştiği alanlarda yapılır.
- Eti için beslenen büyükbaşlar modern yöntemlerle genel olarak büyük kentlerin yakınlarında toplanmışken, sütü için beslenenler Erzurum – Kars ve Doğu Karadeniz'de yaygındır.
- Erzurum – Kars yöresinin yaz mevsiminde yağış alması gür otlukların oluşmasını sağlar. Büyükbaş hayvancılığa elverişli ortam ortaya çıkar.
ÖRNEK: Türkiye'de yetiştirilen büyükbaş hayvanlar ve bunların belirli yıllardaki sayısını gösteren bir tablo ya da grafiğe dayanarak aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Verilen yıllarda hayvan sayıları arasındaki oran
B) Belli bir hayvan sayısında verilen yıllara göre artış ya da azalış oranı
C) En çok yetiştirilen hayvan
D) Birim hayvandan alınan verim
E) Belli bir yıldaki toplam hayvan sayısı
2004 ÖSS
ÇÖZÜM: Büyükbaş hayvan sayısı ve yıllara dağılışı ile sayısal oranlar ve yıllara dağılışı hakkında bilgi edinilebilir. Birim hayvandan alınan verim hakkında bilgi verilemez.
Yanıt D
3. İpekböcekçiliği
- Dut ağacının yetiştiği alanlarda yapılan hayvancılık faaliyetidir.
- Ülkemizde en çok Güney Marmara'da, Bursa, Balıkesir, Bilecik, Denizli illerinde yetiştirilir.
- İpekli dokumacılıkta Bursa ve İstanbul önem taşırken son yıllarda suni ipek üretimi ipek böcekçiliğinin gerilemesine neden olmuştur.
UYARI: Dünya'da ipek üretiminde Çin ön sıradadır.
4. Kümes hayvancılığı
- Ülkemizde doğa koşulları kümes hayvanlarının yetişmesi için uygun olduğundan yurdumuzun her tarafında yetiştirilebilir.
- Daha çok büyük kentlerin civarında modern tavuk çiftliklerimiz kurulmuştur.
- Kümes hayvanları grubuna tavuk, hindi, ördek ve kaz girmektedir.
UYARI: Tüketici nüfus miktarının fazla olmasından dolayı Marmara ve Ege Bölgeleri tavuk çiftliklerinin en fazla kurulduğu yerlerdir.
5. Balıkçılık
- 8333 km'lik uzun bir kıyı şeridi, üç tarafı denizlerle çevirili, çok sayıda göl ve akarsuya sahip olmasına rağmen ülkemizde balıkçılık faaliyetleri pek fazla gelişmemiştir.
Ülkemizde balıkçılığın gelişmeme nedenleri;
1. Modern avlanma yöntemleri ve araçlarının bulunmaması
2. Sığ (kıyı) balıkçılığının yapılması
3. Usulsüz avlanma yöntemlerinin kullanılması
4. Denizlerin aşırı kirlenmesi
- Ülkemizde balık üretiminde ilk sırayı Karadeniz alır.
- Balıkların göç yolları olduğundan Boğazlar 2. sırayı alırken Ege ve Akdeniz bunları izler.
- Türkiye'de son zamanlarda göllerde ve akarsularda tatlı su balıkçılığı da yapılmaktadır.
UYARI: Dünya'da en fazla balık avlayan ülkeler arasında açık deniz balıkçılığı yapan Norveç, Japonya, Peru, İngiltere, ABD ve Kanada yer alır.
UYARI: Dünya'da balıkçılığın geliştiği yerler;
- Balıkların göç yolu olan boğazlar
- Sıcak ve soğuk akıntıların karşılaşma alanları
- Bol akarsuların döküldüğü serin denizlerdir.
6. Arıcılık
- Farklı iklim tipleri ve zengin bir bitki örtüsü topluluğuna sahip olan ülkemiz arı yetiştiriciliğine uygundur.
- Ülkemizde en çok Ege Bölgesi'nde Muğla ile Antalya,Kars, Erzurum, Hakkari, Bitlis, Ordu ve Rize illerinde yapılır.
- Arıcılık faaliyetinin yükseklerde yapılmasının nedeni çiçek çeşitliliğinin fazla olmasıdır.
UYARI: Dünya'da en fazla arıcılık yapan ve balı üreten ülke Meksika'dır.