Türkiye’de İklim Tipleri ve Bitki Örtüsü

A. Akdeniz İklimi

• 
  Yazları sıcak ve kurak kışları ılık ve yağışlıdır.
• 
  Ülkemizde Akdeniz Bölgesi, Ege Bölgesi ve biraz da değişerek Marmara Bölgesi’nin Güney Marmara Bölümü’nde görülür. Bu bakımdan Akdeniz iklimi üçe ayrılır.
• 
  Tarım mevsimi en uzun olan iklimdir.
• 
  Yaz sıcaklığı yüksektir.
• 
  Yaz mevsimi uzun sürer. Bu nedenle deniz turizmi en uzun süre Akdeniz’de, daha sonra da Güney Ege’de görülür.
• 
  Ege ve Marmara Bölgesi’ne doğru gidildikçe ortalama sıcaklıklar düşer.
• 
  Sıcaklık ve nem koşullarının uygun olması nedeniyle tropikal meyveler yetiştirilir.
• 
  Karakteristik tarım ürünü zeytindir.
• 
  Güneş enerjisinden en fazla yararlanılan iklim bölgesidir.
• 
  Doğal bitki örtüsü makidir.

B. Karadeniz İklimi

• 
  Yazları serin kışları ılık geçer ve her mevsim yağışlıdır.
• 
  En yağışlı mevsim sonbahar, en az yağışlı mevsim ise ilkbahardır.
• 
  Yaz ve kış sıcaklık farkı en az olan iklim tipidir.
• 
  Temel bitki örtüsü ormandır. Yüksek kesimlere doğru çayırlar görülür.

• 
  Ormanlar bölgede kıyıdan itibaren başlar.
• 
  Kıyıda geniş yapraklı ormanlar, daha sonra karma yapraklı ormanlar ve en yüksekte ise iğne yapraklı ormanlar görülür. Bitki örtüsündeki bu değişim sıcaklık miktarının azalması ile ilgilidir.
• 
  Karakteristik tarım ürünü mısır ve fındıktır.
• 
  Kış sıcaklık ortalaması 6–7 °C, yaz sıcaklık ortalaması ise 21–23 °C dir.
• 
  Yıllık ortalama sıcaklık 13–15 °C dir.
• 
  Kıyıdan iç kesimlere doğru denizin etkisi azaldığı için bozkırlar kendini hissettirmeye başlar.

Yıllık Ortalama Yağışlar

• Doğu Karadeniz = 1500 – 2500 mm
• Batı Karadeniz = 1000 – 1500 mm
• Orta Karadeniz = 700 – 1000 mm

C. Karasal İklim

• 
  Trakya’da çöküntü görünümlü Ergene havzasında, dağlarla kuşatılmış olan İç Anadolu Bölgesi’nde, Doğu Anadolu Bölgesi’nin hemen tamamında ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin deniz etkisinden uzak olan yerlerinde görülür.
• 
  Bu sahalar yarı kuraktır.
• 
  Yıllık ortalama yağış miktarı 200–500 mm arasındadır.
• 
  Yazlar sıcak, kışlar soğuk, kar yağışlı ve uzundur.
• 
  Sıcaklık farkları fazladır.

Ancak İç Anadolu’da;

• 
  Sıcaklık farkları 20 °C civarındadır.
• 
  Yağışlar daha çok ilkbaharda görülür.
• 
  Yıllık ortalama sıcaklık 10–12 °C’dir.
• 
  Yıllık ortalama yağış miktarı 300–400 mm’dir.
• 
  Bitki örtüsü bozkırdır.

Doğu Anadolu’da ise;

• 
  Karasal iklimin en sert koşulları görülür.
• 
  Kış mevsimi 7–8 ay sürebilmektedir.
• 
  Mevsimler arası sıcaklık farkı çok fazladır.
• 
  Erzurum–Kars Bölümü’nde bu özelikler daha belirgindir.
• 
  Yıllık sıcaklık ortalaması 4–6 °C’dir.
• 
  Yıllık sıcaklık farkı 30 °C’dir.

• Tarım mevsimi kısa, tarımsal ürün çeşitliği ise azdır.
• 
  Tahıl ürünleri, mercimek ve şeker pancarı yetiştirilir.
• 
  Yağış az olduğu için nadasa bırakılan toprak fazladır.
• 
  Küçükbaş hayvancılık İç Anadolu Bölgesi’nde, Ergene Bölümü’nde yaygın olarak yapılır.
• 
  Çayır ve otlakların bulunduğu yüksek yerlerde ise büyükbaş hayvancılık yapılır.
• 
  Sert karasal iklimde sis, buzlanma, çığ gibi doğa olayları sıkça görülür.

Örnek:
Aşağıdaki coğrafi bölümlerimizin hangisinde görülen iklim tipi, Yunanistan’da görülmez?
A) İç Batı Anadolu
B) Antalya
C) Güney Marmara
D) Doğu Karadeniz 1995 DPY

Çözüm:
Yunanistan’da Akdeniz iklimi ve nemli iklimler görülür. Dolayısıyla karasal iklim özellikleri görülmez. İç Batı Anadolu Bölümü’nde ise karasal iklim özellikleri görülür.
Yanıt A