Ünlem
Ünlemler, insanlığın kullandığı en ilkel sözcüklerdir. Bunların da edat ve bağlaçlar gibi belli bir anlamları yoktur. Öyleyken, tek başlarına kullanıldıklarında bile cümle değeri taşırlar. Ama çoğunlukla, kendilerini açıklayan bir cümlenin başında ya da sonunda yer alarak söz konusu cümleye belli bir duygu anlamı katarlar.
Ünlem türündeki sözcüklerle, genellikle, belli durumlar karşısında gösterdiğimiz anlık tepkilerimizi dile getiririz : “Şaşırma, korkma, uyarı, sevinme, üzülme, istemeye istemeye kabul etme, bıkkınlık, rahatlama, isteklendirme, aşırı beğenme, aşırı beğenmeme, onaylama, sesleniş, ayıplama, alay, küçümseme, özlem, anımsama, acıma, yakınma” yalnızca ünlem kullanarak dile getirebileceğimiz anlamların bazılarıdır.
Ünlemleri ses ve sözcük halinde olmak üzere iki grupta inceleyebiliriz :
Ses halinde olan ünlemler : Ses halinde olan ünlemlerin başlıcaları şunlardır : A!(aaa!), e!(ee!), O! (Ooo!), Of!(Off…!), Uf!, Ah!, Ha!, Hay!, Tu!, Tü!, Eh!, Ay!, Ya!, Oh!, Tüh!, Üf!…
Örnek : O! Nereye böyle? (şaşma, şakınlık)
Ooo! Hoş geldin Ayşeciğim. (Beklenmezlikle birlikte sevinme)
Vah zavallı adam!… (Acıma)
Haa..! Unutmuşum yahu! (Hatırlama)
Ah, şu insanlık! (Kızma, hoş görmeyiş)
Eh, hayırlısı neyse o olsun! (Kabullenme)
Eee…, Fazla uzun ettin! (Bıkkınlık)
Sözcük halinde olan ünlemler : Sözcük halinde olan ünlemlerin başlıcaları şunlardır : Aman!, Aman tanrım!, Eyvah!, Haydi!, Bravo!, Yazık!, Sakın!, Yaşa!, Allah!, Yarabbi!, Hoppala!, Hop!, Yuh!… Örnek : Eyvah, cüzdanım yok! (şaşkınlık, korku)
Aman, bırak gitsin! (Bıkkınlık, usanç)
Bravo! Bravo! Büyük başarı. (Takdir etme, övme)
Hoppala, bir de bu çıktı. (Beklenmezlik)
Sakın o odanın kapısını açmayın! (Uyarı)
Yazık pek de gençmiş! (Üzüntü)
Tanrım, bana yardım et! (Yakarış)
|» Sözcük Türleri Sayfasına Dön! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
teşekkürler tşk çok yardımcı oldunuz
emege saygı teekkürler cok işime yaradı
Süpersinizz çok yardımcı oldunuz tşK. Hem de fazlasıyla…
Emeği geçen herkese teşekür ederim. 🙂
Bir ödevim vardı artık sayenizde bitti.
Slm. Siteniz çok güzel olmuş. Çok yardımcı oldu.
Hiç bu kadar anlamamıştım çok teşkürler.
Ben daha fazla isterdim ama neyse emeğe saygı tesekkürler.
siteniz güzel ama daha fazla bilgi de olabilirdi nese yinede çok teşşekkür edrimm xD
emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunuyorum
Gerçektende süper dönem ödevimi yapıyorum çok işime yaradı… Emegi geçen herkese tşk…
benim ödevem vardı ve artık bitti bilgicige teşekkür ederim
Teşekkürler ödevimi yaptım
Teşekkür ederim