Uyak Türleri
(Testler – Sorular)

(Yanıtlar, soruların bitimindedir…)

1) Bir münasip dostum olsa sırrım açar idim
Harc edüp eldeki varım cümleden geçer idim
Tuti dilin agu verse nûş edip içer idim
Aşıklara ölüm gelmez tatlıdır ballar gibi

Yukarıdaki dörtlüğün uyağı, uyak örgüsü ve redifi sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Yarım uyak, aaab, -idim
B) Zengin uyak, abaa, -idim
C) Tam uyak, aaab, -ar idim
D) Tam uyak, aaba, -idim
E) Yarım uyak, aaab, -ar idim

2) Yücesine çıktım baktım engine
Ovasının köpüklenmiş selleri

Yukarıdaki dizelerle

I. yiğit olan
II. kendisine güldürür
III. hep elleri
IV. düşmez ise dengine

bu parçalar kullanılarak çapraz uyak düzeni oluşturulmak istense son iki dizenin sıralanışı aşağıdakilerden hangisi olur?

A) III – IV / II – I
B) I – II /  IV – III
C) II – III / I – IV
D) I – IV / II – III
E) II – IV / I – III

3)  Bana nispet çıkmış yolun üstüne
Samur kürk giyinmiş alın üstün
Taramış saçların belin üstüne
Bir elma yanaklı sim gerdanlıdır

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) 11-li hece ölçüsü kullanılmıştır.
B) Ulama yapılmıştır.
C) Redif kullanılmıştır.
D) Düz uyak örgüsü kullanılmıştır.
E) Zengin uyak kullanılmıştır.

4) Aşağıdakilerden hangisinde redif kullanılmamıştır?

A) Düştüm ateşlere durmaz yanarım
İçip aşkın dolusundan kanarım

B) Ne yaman bahçeli güllü goncalı
Sinemi vurdu bir kirpiği kancalı

C) Gördü gözüm kabul ettim ölümü
Geldi geçti hiç sormadı halimi

D) Ne güzel yetmiş de dostumun bağı
El vurup gülleri dermenin çağı

E) Altı kardeş idik bindirdik ata
Kızılırmak- varınca oldu bir hata

5) Aşağıdaki dizelerin hangisinde farklı bir uyak kullanılmıştır?

A) Kurtlarla düşmüşüm dağa
Kurt sesim ulaşmaz çağa

B) Çınlasın çağrılarla çın çın da çın
Çağ yıkarmış kaçın bulutlar kaçın

C) Ağam oğlan beyim oğlan
Canım olsun sana kurban

D) Bize mesken oldu kahveler hanlar
Yarin meclisinde oturan canlar

E) Aşk ile kendime biçtim kefenim
Dolayıp boynuma taktım resenim

6) Aşağıdakilerden hangisinde uyak kullanılmamıştır?

A) Elindeki kınası soldu mu ola
Evde kaynatası duydu mu ola

B) Sabah olsun tan yerleri ışısın
Çiğ düşünde gül goncalar üşüsün

C) Yeşil ördek gibi daldım göllere
Sen düşürdün beni dilden dillere

D) Ak gerdanda benler zer- nişanlıdır
Zülfünün telleri pek reyhanlıdır.

E) Çek deveci develerin yokuşa
Deli oldum o sendeki bakışa

7) Yaktı beni aşk oduna o, yanmaz
Seher oldu, feryadımdan uyanmaz

Yukarıdaki beyitte görülen uyak çeşidi aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A) Bir üstada olsam çırak
Bir olurdu yakın ile ırak

B) Kemiğimi kavursalar
Harman gibi savursalar

C) Torunuyuz bir dedenin
Tohumuyuz bir bedenin

D) Hak yoluna gidenlerin
Ey pir vasfın erenlerin

E) Asa olsam ellerine
Kurban olsam dillerine

8) Her şey yerli yerinde,havuz başında servi
Bir dolap gıcırdıyor uzaklarda durmadan

Yukarıdaki dizelerle

I. sarmaşıklar ve böcek sesleri
II.eşya aksetmiş gibi tılsımlı
III. sarmış evi
IV. bir uykudan

bu parçalar kullanılarak sarma uyak oluşturulmak istense son iki dizenin sıralanışı aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?

A) III. – IV. / II – I
B) I – II / IV – III
C) II – III / I – IV
D) I – IV /  II – III 
E) II – IV / I – III

9) Biliyorum gölgede senin uyuduğunu
Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin
Hazların aleminde yumulmuş kirpiklerin
Yüzünde bir tebessüm bu ağır öğle sonu

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Redif kullanılmıştır.
B) Ulama yapılmıştır.
C) Sarma uyak vardır.
D) II. ve III. dizelerde zengin uyak vardır.
E) I. ve IV. dizelerde tam uyak vardır.

10)  I. Yaramaz geldi kim bilir nereden
II. Baktım avare bir küçük kelebek
III. Belli yorgundu; bir veremli çiçek
IV. Mavi bir gölge uçtu pencereden

Yukarıda numaralanmış dizeler aşağıdakilerden hangisine göre sıralanırsa çarpraz uyak oluşur?

A) IV. – I. – II. – III.      B) IV. – II. – I. – III.      C) II. – III. – I. – IV

          D)II. – III. – IV. – I.        E) I. – IV. – III. – II.

11) Aşağıdakilerden hangisinde cinaslı uyaklı vardır?

A) Düşün ki haşr olan kan, kemik, etin
Yaptığı bu tümsek, amansız çetin

B) Ey kimsesizler el veriniz kimsesizlere
Onlardır ancak el verecek kimse sizlere

C) Günlerdir ne gördüm ne de bir kimseye sordum
Ya Rab! Hele kalp ağrılarım dindi diyordum

D) Kardır üstümüze yağan geceden
Yağmurlu, karlı bir düşünceden

E) Bir taze bahar alemi seyretti felekte
Mevsim mütehayyil, vakit akşamdı Bebekte

12) Çatlıyor, yırtınıyor yokuşu sökmek için
Hey Sakarya, kim demiş suya vurulmaz perçin

Yukarıdaki beyitin uyak çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yarım uyak      B) Zengin uyak      C) Tam uyak

        D) Tunç uyak        E) Cinaslı uyak

13) Kırgın kırgın bakma yüzüme Roza
Henüz dinlemedin benden türküler
Benim aşkım uymaz öyle her saza
En güzel türküyü bir kurşun söyler

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Zengin uyak kullanılmıştır.
B) Tam uyak kullanılmıştır.
C) 11-li hece ölçüsü kullanılmıştır.
D) Redif vardır.
E) III. dizede dört ayrı yerde ulama yapılmıştır.

14) Kapandım yatağa son çare diye
Yepyeni bir dünya etti hediye

Yukarıdaki beyitin uyak çeşidiyle aşağıdakilerden hangisi aynıdır?

A) Bu nasıl bir dünya hikayesi zor
Bütün bu kâinat muşamba dekor

B) Nesin sen? Hakikat olsan da çekil
Otursun yerine bende her şekil

C) Yetiş körlük, yetiş, gözde takma cam
Vatanım, sevgilim, dostum ve hocam

D) Benliğim kazan ve aklım kepçe
Her fikir içimde bir kelepçe

E) mekanı bir satıh, zamanı vehim
Bütün insanlık yalana teslim

15) Gözyaşım Fırat gibi coştu, çağladı durdu.
Yüreğim koptu sanki- Canım yanıyor canım
Kara haberin beni habersiz yere vurdu
Ah güzel Erzincan-ım! Vah dertli Erzincan-ım!

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) I. ve III. dizelerde redif vardır.
B) Tunç uyak kullanılmıştır.
C) II. ve IV. dizelerde –nım- lar rediftir.
D) Ulama yapılmıştır.
E) Uyak düzeni çarpraz uyaktır.

16) Kendi milli gururumu sezerim
Başım gökte, alnım ak gezerim

Yukarıdaki dizelerin uyak çeşidi ve redifleri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zengin uyak, -im    B) Tam uyak, -im    C) Zengin uyak, -erim

        D) Tam uyak, -erim       E) Tunç uyak, -im

17) Bütün şehir nihayetsiz bir sûr içinde
Şimdi çiftler uyuyorlar bu nûr içinde

Yukarıdaki dizelerin uyak çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zengin uyak      B) Tam uyak      C) Yarım uyak

        D) Cinaslı uyak      E) Tunç uyak

18) Hilâl ürpermişti gûya derinde
Semâ uzaklaşmış gibi yerden
Bu gece şu kavga sâhillerinde
Vahşi bir güzellikti hükmeyleyen

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenebilir?

A) II. ve IV. dizede redif kullanılmıştır.
B) Sarma uyak şeklinde kafiyelenmiştir.
C) I. ve III. dizelerde zengin uyak kullanılmıştır.
D) I. ve III. dizelerde redif yoktur.
E) Karacaoğlan-a aittir.

19) Birdenbire düştük gibi bir gizli sevince
Gezdik, yürüdük yan yana rüzgarlar esince

Yukarıdaki dizelerde bulunan uyak çeşidi aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır?

A) Kamilin nişanı o güzel huyu
Ona ölçü olmaz bedeni boyu

B) Derdin bedeni ağ gibi sarsa
O müşkül halini gelip de sorsa

C) Aşıklarda hayat gam ile tasa
Böyledir kaderi, değişmez yasa

D) Baharda dağlara çıkmak iyidir
Çıkıp da dağlara bakmak iyidir

E) Azgın deredeki selden uzak dur
Aslı zatı bozuk kuldan uzak dur

20)  I. Doğru konuşurum hiç yalan demem
Gül-zarda rakibe aman tanımam

     II. Alır seni ummana götürür
Bir sözüne bin söz ekler yetinir

Yukarıda numaralanmış dizeler için hangisini söylemek doğru olur?

A) I. ve II. dizelerde redif yoktur.
B) I numaralı dizelerde tam uyak vardır.
C) II numaralı dizelerde zengin uyak vardır, redif yoktur.
D) II numaralı dizelerde redif yoktur, uyak vardır.
E) I. ve II. dizelerde uyak yoktur, redif vardır.

|» “Testler – Sorular” Sayfasına Dön! « |

Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…