Yağların Sınıflandırılması
Yağlar basit (nötral yağlar) yağlar, bileşik yağlar ve steroidlerdir.
a. Basit (Nötral) Yağlar
Bir gliserolün üç yağ asiti ile birleşmesi sonucu oluşurlar. Bu yağlar trigliserit olarak adlandırılır. Gliserole bağlanan yağ asitlerinin üçü de aynı olabileceği gibi, farklı da olabilir. Doymuş yağlar, doymamış yağlar, depo yağlar ve mumlar bu gruba girer.
b. Bileşik Yağlar
Bileşik yağların yapısında gliserol ve yağ asitinden başka azot, fosfat, glikoz gibi maddeler de bulunur. Hücre zarının yapısına katılan fosfolipit ve glikolipit bileşik yağdır.
Fosfolipit; yapısında gliserol, yağ asiti, fosforik asit ve bir azot bazı bulunur.
Glikolipit; gliserolün üçüncü karbon atomunun hidroksil grubuna glikoz bağlıdır. Hücre zarının yapısında bulunur.
c. Steroidler
Birbirine kaynaşmış dört halka içeren karbon iskeleti vardır. Bu yapıya farklı fonksiyonel grupların bağlanmasıyla farklı steroidler oluşur. Vitamin ve hormon olarak görev yapan çeşitleri vardır.
Örnek
D vitamini, eşey hormonları, böbrek üstü bezinin korteks hormonları. Kolesterol de bir steroid moleküldür. Hayvan hücrelerinin zarına katılır. Kolesterol, hücre zarının asitlere ve
eritici maddelere karşı dirençli olmasını sağlar. Hücrenin su kaybını engeller. Bitkilerde kolestorol bulunmaz. Bazı steroidlerin sentezinde öncül maddedir. Kolesterol kanda serbest olarak bulunur. Ancak kolesterol miktarı artarsa zamanla damarların iç çeperinde birikerek damar sertliğine ve tıkanıklığına neden olabilir. Bitkilerde renk veren karotinoidler de lipit çeşididir. Karaciğerde b– karotinoidin oksidatif parçalanması ile A vitamini oluşur.
[biyoloji_1_ygs_lys]