…türk Edebiyatının Dönemleri…
(Yazılı Edebiyat)
İslamiyet Öncesi Yazılı Türk Edebiyatı
Yazılı Edebiyat, Türkler arasında yazının kullanıldığı devirlerde başlayan bir edebiyattır. Eldeki en eski ürünler 5. ve 6. yüzyıllarda yazıldığı tahmin edilen Yenisey Krıgızlarına ait balbal ‘adı verilen mezar taşlarıdır. Ancak bu yazıtlr, adlar ve birkaç sözcükten oluşan Türkçe sözlerden ibarettir. Bu yazıtlardaki alfabe daha sonraki dönemlerde kullanılan GökTürk alfabesine göre ilkel bir nitelik taşır.
Yazılı edebiyata ait en önemli örnekler 8.yüzyılda dikilen ve günümüze dek ulaşan GökTürk Kitabeleri'dir. Bu yazıtlara bugün Moğolistan'da bulunan GökTürk Kitabeleri, Orhun Irmağı'nın eski yatağı üzerinde bulunduğu için Orhun Yazıtları (Anıtları/Kitabeleri) denmiştir. GökTürk Kitabeleri'de Yenisey Yazıtları gibi dikili taşlar üzerine GökTürk alfabesiyle yazılmıştır.
Yazıtlarda Doğu GökTürklerin tarihinden, komşularıyla olan ilişkilerinden savaşlarından ve yönetiminden söz etmektedir. canlı bir söylev dili ve üslubu vardır. Bu yazıtlar, Türk dili tarihi açısından önemli belge niteliği taşır.
Bu bölümden tam yararlanmak için aşağıdaki sayfalar size yardımcı olabilir:
|
Yazılı Dönem Ürünleri
* Orhun kitabeleri
* Uygur Metinleri
Orhun kitabeleri:Çinlilere karşı bağımsızlık savaşı yapan, Türk bütünlüğünü yeniden kurmak için içte ve dışta savaşan KökTürklerin hikayesi anlatılır bu yazıtlarda.Bu abideler 38 harfli olan KökTürk alfabesiyle yazılmıştır.Bunlardan en önemli olanları 3 tanedir.
1. Bilge tonyukuk yazıtı: Dört bakana vezirlik etmiş olan Tonyukuk tarafından yazılmıştır.Daha çok Çinlilerle yapılan savaşlar anlatılmaktadır.
2. Kül tiğin yazıtı: KökTürk hakanı Bilge Kağan'ın kardeşi Kül Tiğin'in ölümü üzerine Bilge Kağan tarafından dikilmiştir.
3. Bilge Kağan Yazıtı: GökTürk hakanı Bilge Kağan'ın ölümünden sonra yazdırılmış bir abidedir.Son iki yazar daha çok dönemin olaylarından, törelerden ve Bilge Kağan'ın ulusuna dilediği iyi dileklerden söz eder.
* “Türk adının geçtiği ilk yazılı belge ve Türk Edebiyatı'nın ilk yazılı örnekleri olan KökTürk abidelerinde yazılar Prof. Thomsen ve Radloff tarafından okunmuştur. İslamiyetten önceki yazılı edebiyatımızın ve bugünkü Türk Dilinin – Edebiyatının temelini oluşturan “Orhun Abideleri” hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için, buraya dokunun…
Uygur Dönemi Eserleri: KökTürk devletinin yıkılmasından sonra kurulan uygur hanlıklarından kalma eserlerdir.Daha çok Buddha ve Mani dininin esaslarını anlatan metinlerdir.Bunlar turfan yöresinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılmıştır.Uygurların kâğıda kitap basma tekniğini bildikleri anlaşılmaktadır.Dönemden kalma birçok hikâyenin yanında *”kökünç” denilen bir ilkel tiyatro eserleri de vardır.Uygurlar bu eserleri 14 harfli uygur alfabesiyle yazmışlardır.
|» “Türk Edebiyatı Dön.” Sayfasına Dön! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Edebiyat, Türk Edebiyatı, Divan Edebiyatı, Halk Edebiyatı, Tanzimat Edebiyatı, Milli Edebiyat, Servet-i Fünun, Fecr-i Ati, Edebiyat, Türkçe
Gerçekten çok güzel hazırlamışınız emeği geçen herkese çok teşekkür ederim.
Sizleri yürekten kutlarım. Ellerinize sağlık. Ne güzel hazırlamışsınız. Şimdiki genç nesli gerçekten çok şanslı buluyorum. Bilgilerini arttırabilecekleri ve merak ettikleri bilgilere ulaşabilecekleri, böyle güzel siteler ve bunları hazırlayan sizler gibi güzel insanlar var. Ne mutlu onlara; arayıp, bulup okuyorlarsa, ne mutlu sizlere ne idüğü belirsiz sitelerden kopup ta sizleri okuyabiliyorlarsa. Tekrar kutlarım.
Sitenizi çok beğendim gerçekten çok güzel hazırlamışsınız. Bulmam gereken her şey burda var. Teşekkür ederim!
Gerçekten çok yararlı bir site. İşime yarıyor ve burada konulara çalışırken zevkle çalışıyorum. Çok teşekkürler…
Çok düzenli ve güzel şekilde yayınlamışsınız konuları. Çok beğendim, çok güzel. Ellerinize sağlık. 🙂
Çok çok teşekkür ederim, çok iyi bilgiler var. Aradığımı bulmamda yardımcı oldu, elinize sağlık.
Çok teşekkür ederim. Sayenizde ödevlerimi dört döerlük yapıyorum. ALLAH razı olsun.
Çok güzel bir site burası aradığımı bulmam benim işime çok yaradı. Başarılarının devamını diler sağlığını temenni ederim. Of çok konuştum ben yine yaa… 🙂
Aradığımız her şeyi bulabiliyoruz. Teşekkür ederiz.
Çok güzel gerçekten çok yararlı bir site. Sizin gibi bilgiyi öğrenmeyi ve iletmeyi seven insanlar olduktan sonra yeni nesil ilerleyecekir.
Çok sağ olun umarım hoca beğenir.
Çok karışık yazılmış, bilgiler hiç yardımcı olmadı.
Bizim öğretmenimiz Türk edebiyatının dönemlerini araştırın dedi ve burda çok sayıda başlık var. Ben hangisini yapmalıyım sizce?
Çok teşekkürler. Site çok güzel olmuş ellerinize sağlık.
Gerçekten çok güzel bir site aradığım çoğu özelliği bu sitede buldum. Ellerinize sağlık…
Çok güzel bir site. Her zaman bilgi almak icin buraya geleceğim. Arkadaslaıma da soyleyeceğim. Bilgicik.com cok yararlı bır site gercekten cok tesekürler.
Gerçekten çok güzel bir site. Sadece güzel değil harika. Emeği geçen herkese teşekürler, ben de arkadaşlarıma önereceğim. Şimdiden çok faydalanacaığımı düşünüyorum, başarılar.
Gerçekten harika bir site. Bütün ödevimi istediğim şekilde hallettim. Sınavımada bu siteden çalışıyorum en ince ayrıntısına kadar her şey var. Bütün kurucularına çok teşekkür ederim… Umarım herkes aradığı bütün konuları bulur.
Çok teşekkür ederim. Gerçekten hoş bir şey olmuş.
Çok teşekkür ederim. Hoş bir şey olmuş. İşime de yaradı.