…Türk Edebiyatının Dönemleri…
(Yazılı Edebiyat)
İslamiyet Öncesi Yazılı Türk Edebiyatı
Yazılı Edebiyat, Türkler arasında yazının kullanıldığı devirlerde başlayan bir edebiyattır. Eldeki en eski ürünler 5. ve 6. yüzyıllarda yazıldığı tahmin edilen yenisey Krıgızlarına ait balbal ‘adı verilen mezar taşlarıdır. Ancak bu yazıtlr, adlar ve birkaç sözcükten oluşan Türkçe sözlerden ibarettir. Bu yazıtlardaki alfabe daha sonraki dönemlerde kullanılan GökTürk alfabesine göre ilkel bir nitelik taşır.
Yazılı edebiyata ait en önemli örnekler 8.yüzyılda dikilen ve günümüze dek ulaşan GökTürk Kitabeleri'dir. Bu yazıtlara bugün Moğolistan'da bulunan GökTürk Kitabeleri, Orhun Irmağı'nın eski yatağı üzerinde bulunduğu için Orhun Yazıtları (Anıtları/Kitabeleri) denmiştir. GökTürk Kitabeleri'de Yenisey Yazıtları gibi dikili taşlar üzerine GökTürk alfabesiyle yazılmıştır.
Yazıtlarda Doğu GökTürklerin tarihinden, komşularıyla olan ilişkilerinden savaşlarından ve yönetiminden söz etmektedir. Canlı bir söylev dili ve üslubu vardır. Bu yazıtlar, Türk dili tarihi açısından önemli belge niteliği taşır.
Bu bölümden tam yararlanmak için aşağıdaki sayfalar size yardımcı olabilir:
|
Yazılı Dönem Ürünleri
* Orhun kitabeleri
* Uygur Metinleri
Orhun kitabeleri:Çinlilere karşı bağımsızlık savaşı yapan, Türk bütünlüğünü yeniden kurmak için içte ve dışta savaşan KökTürklerin hikayesi anlatılır bu yazıtlarda.Bu abideler 38 harfli olan KökTürk alfabesiyle yazılmıştır.Bunlardan en önemli olanları 3 tanedir.
1. Bilge tonyukuk yazıtı: Dört bakana vezirlik etmiş olan Tonyukuk tarafından yazılmıştır.Daha çok Çinlilerle yapılan savaşlar anlatılmaktadır.
2. Kül tiğin yazıtı: KökTürk hakanı Bilge Kağan'ın kardeşi Kül Tiğin'in ölümü üzerine Bilge Kağan tarafından dikilmiştir.
3. Bilge Kağan Yazıtı: GökTürk hakanı Bilge Kağan'ın ölümünden sonra yazdırılmış bir abidedir.Son iki yazar daha çok dönemin olaylarından, törelerden ve Bilge Kağan'ın ulusuna dilediği iyi dileklerden söz eder.
* “Türk adının geçtiği ilk yazılı belge ve Türk Edebiyatı'nın ilk yazılı örnekleri olan KökTürk abidelerinde yazılar Prof. Thomsen ve Radloff tarafından okunmuştur. İslamiyetten önceki yazılı edebiyatımızın ve bugünkü Türk Dilinin – Edebiyatının temelini oluşturan “Orhun Abideleri” hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için, buraya dokunun…
uygur dönemi Eserleri: KökTürk devletinin yıkılmasından sonra kurulan uygur hanlıklarından kalma eserlerdir.Daha çok Buddha ve Mani dininin esaslarını anlatan metinlerdir.Bunlar turfan yöresinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılmıştır.Uygurların kâğıda kitap basma tekniğini bildikleri anlaşılmaktadır.Dönemden kalma birçok hikâyenin yanında *”kökünç” denilen bir ilkel tiyatro eserleri de vardır.Uygurlar bu eserleri 14 harfli uygur alfabesiyle yazmışlardır.
|» “Türk Edebiyatı Dön.” Sayfasına Dön! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Edebiyat, Türk Edebiyatı, Divan Edebiyatı, Halk Edebiyatı, Tanzimat Edebiyatı, Milli Edebiyat, Servet-i Fünun, Fecr-i Ati, Edebiyat, Türkçe
Gerçekten bu sitede emeği geçen herkese Çook teşekkür ediyorum. Saygılarla.
Gercekten de cok yararlı bir site ödevimde bana yardımcı oldugu için emegı gecen herkese cok teskkur ederim.
100 temel eserin 50 si bende var bana yakın olanlara verebilirirm. Okulda yardımcı olması için.
Gerçekten harika bir site. İstediğim bütün ödevlerimi buldum. Sınavım yaklaştı o yüzden yine buradan çalışacağım. Umarım sınavda da yardımcı olur. Tekrar teşekkür ederim. 🙂
Çok güzel bir site emeği geçen herkese teşşekür ederim. Yazılı için çok işime yaradı.
Teşekkürler…
Gerçekten çok güzel bir site. Derslerimde oldukça yardımcı oluyor. Emeği geçen herkese çok çok teşekkür ederim. Herkese iyi çalışmalar.
Aranız da edebiyat yazılısı olan var mı? Eğer varsa birkaç soru örnek verebilir mi?
Bence bu site harika mükemmel bu sitede herşeye bir yanıt var. Gerçekten emegi geçen herkesin ellerine saglık…
Gerçekten çok yardımcı oldunuz.Emeği geçen herkese çok teşekkür ederim.
Güzel bir site ama özellikleri de olsaydı iyi olurdu.
Çok güzel bir site burası. Yarınki edebiyat yazılıma buradan çalıştım. Çok yararlı oldu. Teşekkürler.
Öncelikte editör arkadaşımıza çok teşekkür ederim harika bir site yapılmış sunulmuş gerek tema gerek kodlamalar en güzel yanı ise EMEGE SAYGI aldıkları siteyi takdim etmeleri başarınızın devamını dilerim çok doğru yoldasınız tekrardan iyi çalışmalar.
Yaptıgınız siteden ötürü tebrik ederiz.
Benim de çalışmama çok yardımcı oldu gerçekten çok teşekkürler çok sağolun…
Gerçekten süpr yaa istedigm bilgiyi buldm tsk.ler.
Bendde bu siteyi çoksevdim ders çalışacak ödev çıkacak olduğunda busiteden yararlanıyorum.
Gerçekten çok güzel bir site olmuş hazırlayanlardan Allah razı olsun… Yarınki sınavıma çok yardımcı oldu.
Çok guzel olmuş. Donem odevımde cok yardımcı oldu. Allah razı olsun hazırlayanlardan. 🙂
Tek kelime ile süper bir site Allah bu siteyi hazırlayandan razı olsun öss öğrencisiyim edebiyat calışmalarımda hep bu siteyi kullanıyorum çok faydalı ve yararlı oluyor.
Site gerçekten çok güzel yapılmış.Ama içeriği daha geniş olsa daha iyi olur.Keşke diğer derslerde de böyle biz öğrencilere yardım edici kaynak siteler olsa.Siteyi hazırlayanlara gerçekten çok teşekkür ederim.
Çook güzel bir site bence diğer site yapımcıları da bundan örnek almalı hazır cevap olarak etkinlik cevapları sunmamalılar sizlere de emeğinize de teşekkürler.