Bir pusula iğnesi (ince mıknatıs çubuk) ortasından bir iple asıldığında bir süre sonra bulunduğu yerdeki magnetik alanın yönü ve doğrultusunu gösterecek biçimde denge konumuna gelir. yerin magnetik alanı, yerin dönme ekseniyle yaklaşık 15° açı yapacak şekildedir. Yerin magnetik kutupları ile coğrafi kutuplar çakışık değildir.
aralarında yaklaşık 2000 km uzaklık bulunur.
Magnetik kuzey – güney doğrultusu ile, coğrafi kuzey – güney doğrultusu arasındaki açıya q sapma açısı denir.
Sapma açısı her yerde farklıdır. Örneğin Ankara'da 6° batıya doğrudur.
Pusula iğnesi tam olarak yatay denge konumu almaz.
Yatayla yaptığı acıya eğilme açısı denir. Eğilme açısımagnetik kutuplara gidildikçe artar. Eğilme açısı ekvatorda 0°, magnetik kutuplarda 90°, ankara'da 60° dir.
Kuzey Yarımküre'de pusula iğnesinin N kutbu aşağı eğilirken, güney yarımkürede S kutbu aşağı eğilir.
Herhangi bir yerde magnetik alan yatay ve düşey bileşenlerine ayrılabilir.