YGS – LYS Hazırlık Tarih (Atatürk Döneminde İç Gelişmeler, İnkilaplar ve İlkeler Çözümlü Testi )

“Kendi varlığının bilincine erişmiş, ölümü tutsaklığı yeğ tutmuş ve bunu her gün fiilen kanıtlayabilen bir ulusu yok etmek gibi zalim bir isteğe düşmek kadar vahşet düşünülebilir mi?” Mustafa Kemal’in bu sö- zünde geçen “ölümü tutsaklığa yeğ tutmuş” ifadesi bağımsızlıkla ilgilidir. Yanıt A

Amasya Genelgesi’nde yer alan “ Ulusun geleceğini yine ulusun kendi azmi ve kararı kurtaracaktır.” ifa- desinde geçen milletin kendi iradesiyle kurtulması ileride ulusal bağımsızlığa dayalı bir devletin kurula- cağını gösterir. Yanıt B

“Ulusal egemenlik” ve “ulusal bağımsızlık” kavram- larından “ulusal egemenlik” kavramı Cumhuriyetçi- lik, “ulusal bağımsızlık” kavramı ise bağımsızlığı ifa- de ettiği için bu kavram Kurtuluş Savaşı ile ilgili ola- rak değerlendirilebilir. Yanıt C

Önce cemiyetler birleştirilmiş (I), ardından Anka- ra'da TBMM açılmış (III), bunu Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması izlemiş (IV), en sonunda da rejimin adı cumhuriyet olarak konmuştur (II). Yanıt C

Atatürk Milliyetçi yönüyle de ön plana çıkan bir lider- dir. Nitekim yukarıda verilen cümleler de onun Milli- yetçi yönünü gözler önüne serer. Yanıt D

I. öncül Atatürk'ün kişiliğiyle, III. öncül Türk dış poli- tikasıyla ilgilidir. II. öncül ise laiklik ilkesini çağrıştı- rır.. Yanıt C

1924 Anayasası'nda Osmanlı hanedanının durumu ile ilgili bir yargı ve bilgi yoktur. Yanıt D

Yeni Türk Devleti'nde ithal edilen malların gümrük vergilerinin artırılması üretimde kalitenin korunma- sıyla ilgili kanun çıkarılması Türk tüccarlarını koru- ma altına almaya yöneliktir. Çünkü Türk tüccarları it- halat mallarına yüksek gümrük vergisi konularak ko- runmuştur. Yanıt E

Yeni Türk Devleti'nin üretilen malların kalitesine önem vermesi ve Kabotaj Yasası ile limanların Türk denetimine alınması uygulamaları ihracatın artırıl- ması amacına yöneliktir. Yanıt D

Avrupa'nın aynen taklit edilmesi Atatürk'ün eğitim anlayışına aykırıdır. Çünkü o her yönüyle özgün ve millî bir liderdir. Yanıt D

Mustafa Kemal Paşa 1923’teki konuşmasında “Mil- letimizin, memleketimizin bilim yuvaları bir olmalıdır. Bütün memleket evladı, kadın ve erkek oradan çık- madır.” demiştir. Atatürk’ün bu sözü ile; cinsiyet ay- rımına karşı çıkmış ve bütün yurttaşlara öğrenim hakkı vermiştir. Buna göre II ve IV numaralı öncülle- re ulaşılamaz. Yanıt C

Tevhid-i Tedrisat Yasası'nın çıkarılması ile eğitim öğ- retim kurumları birleştirilmiş ve medreseler kapatıl- mıştır. Bu iki inkılâp birbirinin devamı niteliğindedir. Yanıt C

TBMM açılmadan önce düzenli ordunun kurulma- sından rahatsızlık duyanlara Mustafa Kemal: "Önce meclis sonra ordu. Orduyu kurtaracak olan millettir. Ordu demek yüz binlerce insan ve milyonlarca ser- vet demektir. Buna iki üç kişi karar veremez." demiş- tir. Mustafa Kemal bu sözleriyle öncelikle ulusal güç- lerin birleşmesinin önemini belirtmiştir. Yanıt A

Atatürk’ün benimsediği dil anlayışının hedefleri ara- sında; yazı dili ile konuşma dili arasındaki farkı orta- dan kaldırmak, Türk diline millî bir gelişme ortamı sunmak ve Türkçeyi millî kültürün sağlam bir ifade aracı hâline getirmek bulunmaktadır. Yanıt E

Türkiye’de ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Partisi’nin "dinî inançlara saygı" ibaresi- ne yer vermesi kısa süre de rejime ve inkılâplara karşı olanların bu partide örgütlenmesine neden ol- muştur. Bu durum Şeyh Sait Ayaklanması’nın çık- ması ortam hazırlamıştır. Yanıt B

Türkiye’de; Kabotaj Kanunu'nun çıkarılması, ya- bancı şirketlerin ulusallaşması ticari yaşamın geliş- mesine katkı sağlamaktadır. Tarım kredi kooperatif- leri ise tarımla ilgili bir durumdur. Yanıt B

Yeni Türk Devleti'nde teknik eleman eksikliği ve ser- maye birikiminin olmayışı devletçilik ilkesini gerekli kılmıştır. Yanıt C

Cumhuriyetle yönetilen ve demokrasinin gelişmiş ol- duğu ülkelerde genelde çok partili siyasi hayat gö- rülmüştür. Atatürk döneminde de tek partili yönetim- den çok partili yönetime geçme girişimleri olmuşsa da bu girişimler başarıya ulaşamamıştır. Atatürk dö- neminde çok partili hayata geçme deneyimlerinin te- mel amacı olarak toplumun yönetime katılımını sağ- lamak gösterilebilir. Yanıt A

Türkiye Cumhuriyeti'nde; tekke ve zaviyelerin kapa- tılması, Şapka Kanunu’nun kabul edilmesi ve ka- dınlara siyasi haklarının verilmesi toplumun laikleş- mesi ile ilgilidir. Yanıt E

Meclis hükümeti sisteminden kabine hükümeti siste- mine geçiş cumhuriyetin ilan edilmesi ile olmuştur. Yanıt C

– Şeriye ve Evkaf Vekâletinin kaldırılması – Osmanlı hanedan üyelerinin yurt dışına sürül- mesi –Tevhid-i Tedrisat Yasası'nın çıkarılması – Erkan-ı Harbiye vekâletinin kaldırılması olguları halifeliğin kaldırılmasıyla ilgilidir. Yanıt B

Tevhid–i Tedrisat eğitimle, ölçülerde değişiklik çağ- daşlıkla, Kabotaj ticaretle ilgilidir. Yanıt B

Cumhuriyet döneminde görülen gelişmeler yeni Türk harflerinin kabul edilmesi ve Türk Dil Kuru- mu’nun açılması doğrudan milliyetçilik ilkesi çerçe- vesinde gerçekleştirilmiştir. Yanıt D

Şeyh Sait ayaklanması Türkiye Cumhuriyeti'ni iç ve dış politikada olumsuz etkilemiştir. Buna göre; Mu- sul’un Irak’a bırakılması ile Misakımillî’den taviz ve- rilmiştir. Bu durum dış siyasetle ilgili bir gelişmedir. Yanıt B

Halk egemenliğini esas alan “ Halkçılık” ilkesi cum- huriyetin ilan edilmesi ile büyük oranda gerçeklemiş- tir. Yanıt A

Atatürk döneminde çok partili rejime geçilmesi için Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kurulmasına izin verilmesi Şeyh Sait Ayaklanması’na Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kurulması ise Menemen Ayaklanması’na yol açmıştır. Bu durum çok partili hayata toplumun hazır olmadığını göstermektedir. Yanıt E

“Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” ilkesinin yer- leştirilmesi saltanatın kaldırılması ile doğrudan ilişki- lidir. Çünkü saltanatın kaldırılması ile monarşi siste- mi tamamen ortadan kalkmıştır. Yanıt A

Cumhuriyetin ilanından sonra sosyal hayata yönelik gelişmeler arasında hafta tatilinin pazar gününe alınması, ölçü ve ayar sisteminin değişmesi, kılık kı- yafetin değişmesi ve Soyadı Kanunu’nun çıkarılma- sı toplumsal hayatta değişmelere neden olmuştur. Çok partili hayata geçiş denemelerinin yapılması ise siyasi hayatla ilgilidir. Yanıt D

Halifeliğin kaldırılmasını saltanatın kaldırılması ko- laylaştırmıştır. Osmanlı Devleti’nin Lozan Konferan- sı’na çağrılması üzerine TBMM tarafından 1 Kasım 1922 yılında halifelik ve saltanat kurumları birbirin- den ayrılmış ve saltanat kurumu kaldırılmıştır. Yanıt C

Kadın haklarının yasal güvence altına alınması ve kadın- erkek eşitliğinin büyük ölçüde sağlanması Türk Medeni Kanunu’nun kabul edilmesi ile olmuş- tur. Yanıt D

Mustafa Kemal’in bu tutumundaki temel etken hal- kın düşüncelerini daha fazla yönetime katmak iste- mesidir. Yanıt A